دستگاه سندبلاست چیست و چه کاربردهایی دارد؟
همه چیز درباره سندبلاست و کاربردهای آن
سندبلاست فرآیندی می باشد که توسط آن سطوح مدنظر که برای رنگ کاری آماده کرده ایم به وسیله ی ذرات ساینده ی تحت فشاری هوا بر روی قطعه های فولادی پاشیده می گردد. عملیاتی که به سبب آن تمامی ذره های تحت فشاری هوا بر روی قطعه های شیشه ای و یا فولادی پاشیده می گردند تا جهت اجرای عملیاتی مانند رنگ کاری و حکاکی ها آماده گردند. تمیز نمودن سطح قطعات جهت رنگ کاری و دیگر عملیات موردنظر ما از اساسی ترین علت هایی است که استفاده از سندبلاست را ضرورت بخشیده است. نوع دیگری از عملیات ساب پاشی موجود است که در آنها جهت تمیزکاری سطوح فلزی با روش پاشیدن جریان پرسرعت از ماسه یا ماده ساینده ی دیگری استفاده می گردد که آنرا شن زنی می گویند.
سندبلاست چیست؟
سندبلاست فرایندی است که جهت برطرف کردن ناهمواری ها و ناصافی ها در سطوح شیشه ای، فلزی، چوبی و… مورد استفاده قرار می گیرد. با کمک دستگاه سندبلاست، ذرات خیلی ریزی مانند ماسه و شن با سرعت بسیار بالایی روی سطح پاشیده می شوند. در واقع وظیفه سندبلاست، رفع هر گونه گرد و غبار و ناصافی از روی سطح است. هنگامی که از این روش استفاده کنید، سطحی کاملا هموار و تمیزی خواهید داشت که در این صورت فعالیت هایی مانند رنگ کاری، حکاکی و… به راحتی روی سطوح انجام می شوند. ساینده های خروجی از دستگاه سندبلاست، ویژگی ها و قابلیت های گوناگونی داشته و چگالی، سختی، مقاومت و… هر کدام با یکدیگر متفاوت است.
تاریخچه سندبلاست
“بنجامین چو تیلگمان” که یک فرد نظامی بود، فرایند سندبلاست را اختراع کرد. بنجامین در سال 1870 میلادی، در یک منطقه بیابانی مشغول خدمت بود که اصابت ماسه های بادی به سطح شیشه، نظر او را جلب کرد. بنجامین به این مورد پی برد که زمانی که ذرات ماسه با شدت زیادی برخورد می کنند، سطح شیشه کدر می شود. او از این پدیده الهام گرفت و در نهایت مخترع اولین دستگاه سندبلاستر شد. تیلگمان بعد از اینکه این دستگاه را اختراع کرد، به این نتیجه رسید که دستگاه او جهت حکاکی، تیز کردن برخی ابزارها، طراحی اشکال روی چوب و در تمیزکاری نیز به کار می رود.
با ساخت این دستگاه و کم هزینه بودن آن نسبت به سایر روش های تمیزکاری و آماده سازی سطح قدیمی توانست به سرعت محبوب شود.
نکات مهم در اجرای کار با دستگاه سندبلاست
- موادی که به عنوان مواد ساینده استفاده می شوند باید فاقد هر نوع ماده زائدی باشند.
- برای افزایش کیفیت کار باید مواد دارای شکل و اندازه یکنواختی باشند.
- زمان اجرای عملیات از عینک محافظ، ماسک، دستکش و روپوش ضخیم استفاده کنید؛ چراکه مواد از این دستگاه با سرعت خارج می شوند و درصورتی که با پوست برخورد کنند باعث ساییده شدن آن می شوند.
- برای سندبلاست فشار هوا در سرعت بالای 70 پوند بر اینچ باید باشد اما برای فشارهایی که بیشتر هستند از کمپرسورهای صنعتی باید استفاده کرد.
- در محل هایی که سندبلاست اجرا می شود یک پوشش پلاستیکی در کف محیط قرار می دهند تا بتوانند در آخر مجدد ذرات را جمع کرده و از آن استفاده کنند البته این کار باعث راحت تر تمیز شدن محیط نیز می شود.
- دستگاه سندبلاست با محیط باید فاصله ای بین 8 الی 12 متری باشد.
- قبل از انجام عملیات تمامی شیلنگ ها، تجهیزات و بست ها را بررسی کنید و از سالم بودن آنها مطمئن شوید.
- درصورتی که فلزات دارای رطوبت هستند انجام عملیات سندبلاست ممنوع است و درصورتی که مواد ساینده دارای رطوبت و شبنم باشند استفاده از آنها ممکن نیست.
- فردی که به انجام این کار مشغول است نباید بیشتر از 40 دقیقه به صورت مدام و در شبانه روز کمتر از 8 ساعت باید این کار را انجام دهد.
روش انجام سندبلاست با آب
در این روش یک دستگاه واترجت صنعتی با فشار کاری حداقل 250 بار و تجهیزاتی مانند شلنگ مکش ذرات و نازل مخصوص برای انجام عملیات مورداستفاده قرار می گیرد. البته جا دارد به این مورد اشاره کنیم که واتر سندبلاست هایی با فشار کاری کمتر از 250 بار نیز وجود دارند اما این مورد روی سرعت عملیات تاثیر داشته و برای محیط های سنگین صنعتی مناسب نیست. در این دستگاه نازل سندبلاست دارای 2 ورودی برای اتصال به لنس واترجت و شلنگ مکش مواد ساینده است. سمت دیگری که شلنگ دارد باید درون مخزن یا کیسه مواد ساینده قرار بگیرد. با روشن شدن دستگاه توسط کاربر آب پرفشار از سمتی و مواد سایند مانند ماسه و سیلیس از سمتی دیگر به صورت هم زمان به انتهای نازل رسیده و از دستگاه خارج می شوند.
سندبلاست در صنایع کشتی سازی
در صنعت کشی سازی و صنایع مربوط به آن به دلیل تاثیری که قطعات فلزی کشتی با قرارگرفتن روی آب دارند و همچنین سایر تجهیزات؛ از روش سندبلاست استفاده می شود. پاک سازی و جرم زدایی بدنه کشتی با سایر روش ها موثر نیست در برخی مواقع حتی امکان پذیر نیز نیست؛ همچنین سایر روش ها به دلیل وقت گیر بودن و هزینه بر بودن نیز انتخاب نمی شوند.
سندبلاست در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
در صنعت نفت و گاز به دلیل درگیری این بخش ها با مواد شیمایی و محلول های خورنده دستگاه ها و تجهیزات به مرورزمان دچار خوردگی درون مخازن و سطح های خارجی می شوند. موثرترین و بهترین روش اقتصادی برای پاک سازی سطوح در این صنایع استفاده از روش سندبلاست است.
سندبلاست بدنه خودرو
تجهیزات بدنه ماشین آلات در اثر قرارگرفتن با عوامل محیطی همچنین باگذشت زمان دچار آتش سوزی و خرابی می شوند. یکی از موثرترین و بهترین روش ها برای از بین بردن این موارد، استفاده از سندبلاست است.
سندبلاست در طراحی روی شیشه
احتمالاً شیشه های جداکننده و طراحی شونده را دیده اید. جالب است بدانید این جذابیت و خلاقیت به کاررفته در این شیشه ها با روش سندبلاست انجام شده است. شرکت های مختلفی با استفاده از این روش طرح و لوگوی خود را روی شیشه حک می کنند و همچنین با مات کردن یک بخش هایی از شیشه محیطی مناسب و زیبا را برای دفاتر کاری خود فراهم می کنند.
مراحل انجام عملیات سندبلاست
در اولین مرحله ابتدا باید به صورت واضح و دقیق مشخص شود که ذرات و چه مدل از تجهیزات برای انجام این کار نیاز است. این بخش اهمیت ویژه ای دارد چراکه در راندمان، تمیزکاری و آماده سازی سطح ارتباط مستقیمی دارد. از سمتی دیگر ابعاد و نوع مواد سایند و تجهیزات اصلی مانند نازل ها در این مرحله مشخص می شوند. با بررسی دقیق این موارد به مرحله بعد یعنی شستشوی سطح می رویم. با اطمینان از ایمنی فردی و کاری در محیط ساینده را انتخاب کرده و مخزن سندبلاست را با آن پر می کنیم. ساینده های مورداستفاده می توانند اکسید آلومینیوم، کاربید سیلیکون، قلع، پلاستیک، دانه های شیشه، ماسه و شن باشند.
در مرحله بعد محیطی که برای انجام این کار انتخاب شده است بررسی می شود و هرگونه دستگاه و ظرف اضافی که در آن قرار دارد خارج می شود. در این محیط تنها مواردی که باید قرار گیرد تجهیزات جانبی سندبلاست است. در این مرحله باید اطمینان داشت که شیلنگ ها در جای خود محکم هستند و همچنین این اطمینان حاصل شود که مزن، محفظه و بست ها کاملاً بسته هستند. قبل از شروع کار سطوحی که ظریف هستند باید از ساینده ها دور نگه داشته شوند؛ این کار از آسیب جدی به سطح جلوگیری می کند.
پس از آماده سازی تجهیزات و ایمنی فردی با اطمینان می توان سندبلاست را شروع کرد. توجه داشته باشید که مهارت و تجربه اصلی ترین مورد در سندبلاست است به خصوص اگر می خواهید کاری عالی و دقیق را داشته باشید. در این مرحله کمپرسور را روشن کرده و فشار هوا را بر اساس استانداردها تنظیم کنید؛ سپس نازل را با زاویه مشخص به سمت سطح گرفته و در فاصله مناسب این کار را انجام دهید.
موارد استفاده سندبلاست چیست؟
با استفاده از سندبلاست میتوان عملیات :
زنگ زدایی – ماسه زدایی – و رنگ برداری سطوح داخلی و خارجی قطعات
پوایش مات و تمیز کاری انواع قالبهای صنعتی
زبر کردن سطوح قطعات ( با استفاده از ساینده های مخصوص ) جهت بهینه انجام شدن عملیات لعابکاری و تفلون کاری برای ماندگاری و کیفیت یهتر
آماده کردن سطوح قطعات جهت انجام انواع آبکاریهای صنعتی – تزئینی یا رنگ
مات کاری – تمیز کاری و آماده کردن قطعات (سندینگ – sanding ) جهت ارائه در بازار را میتوان انجام داد
حک کردن نوشته و نقوش مختلف و گود برداری و یا برجسته کاری آنها برروی سطوح شیشه ای – چوبی – MDF – کاشی – سرامیک و طلق که بیشتر برای انجام امور تجاری – تبلیغاتی و تزئینات دکور مورد استفاده میباشد
وسیله مورد نیاز سندبلاست؟
دیگ سندبلاست، کمپرسور باد، شلنگ، کلاه سندبلاست ، نازل سندبلاست
کلیه لوازم سندبلاست شامل دیگهای سند بلاست در سایزهای مختلف ، نازلهای سندبلاست (4 و 5٫5 و 6) و شلنگهای مربوطه و ساخت کابین سندبلاست (سندبلات شیشه .سندبلات خطوط و….)
نکاتی قابل توجه در مورد شات بلاست و سندبلاست:
در عملیات شاتینگ سطح قطعه چکشی و براق میگردد
در عملیات گریتینگ که میتوان آنرا بوسیله دستگاههای شات بلاست و سندبلاست نیز انجام داد سطح قطعه مات و زبر میگردد
در عملیات سندینگ (سندبلاست ) سطح قطعه مات یکدست و زبر میگردد که درجه زبری ایجاد شده بر روی سطح بستگی به جنس و درجه درشتی ساینده مورد استفاده در دستگاه دارد
از تکنیک سندبلاست عموما برای:
زبر کردن و مات کردن سطوح قطعات
تمیز کاری قطعات حساس به ضربه و پاشش شدید
قطعاتی فقط یک موضع مشخص از آنها باید در معرض پاشش قرار بگیرد
قطعاتی دارای دنده و حدیده حساس به ضربه هستند
قطعاتی میبایست سطح آنها بصورت خیلی نرم تمیز کاری – مات ( مانند قطعات لوستر و زیو آلات )-رنگ براداری یا بصورت خفیف زبر شود (مانند بدنه اتومبیل )
پس از سندبلاست کردن سطح، بنا بر کیفیت سندبلاست، گرد و خاک، مواد زائد ، رنگ و … از روی سطح فلز پاک می شود.