کاربردهای بینظیر بزرگ مولکول پلی اورتان
پلی اورتان، با نام علمی Polyurethane، دستهای از مولکولهای غولپیکر است که از واکنش شیمیایی بین ایزوسیاناتها و پلیالها به وجود میآید. این مولکولها به دلیل ساختار منحصر به فرد خود، خواص و کاربردهای بسیار متنوعی دارند و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. در این مقاله، به بررسی برخی از کاربردهای شگفتانگیز رنگ پلی اورتان میپردازیم که شاید تاکنون از آنها بیخبر بودهاید.
- فومهای پلی اورتان:
یکی از رایجترین کاربردهای پلی اورتان، تولید فومهای منعطف و سفت است. این فومها در طیف گستردهای از محصولات مانند تشک، مبلمان، صندلی خودرو، عایقهای حرارتی و سلولهای خورشیدی به کار میروند. فومهای پلی اورتان به دلیل انعطافپذیری، وزن کم، عایق حرارتی و صوتی بودن و مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار، در بسیاری از صنایع از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
- پوششهای سطحی:
رنگها، لاکها و سیلانتهای پلی اورتان به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش، ضربه، مواد شیمیایی و اشعه UV، برای پوشش انواع سطوح مانند چوب، فلز، بتن و پلاستیک مورد استفاده قرار میگیرند. این پوششها علاوه بر محافظت از سطوح، ظاهری زیبا و چشمنواز به آنها میبخشند و عمر آنها را طولانیتر میکنند.
- چسبها و درزگیرها:
چسبهای پلی اورتان از جمله قویترین چسبهای موجود هستند که برای اتصال انواع سطوح مانند چوب، فلز، پلاستیک و سنگ به کار میروند. این چسبها به دلیل چسبندگی فوقالعاده، مقاومت بالا در برابر رطوبت و گرما و خشک شدن سریع، در بسیاری از صنایع از جمله ساختمانسازی، خودروسازی و صنایع مبلمان مورد استفاده قرار میگیرند. درزگیرهای پلی اورتان نیز برای پر کردن درزها و شکافها در سطوح مختلف مانند چوب، فلز و بتن به کار میروند و از نفوذ آب، هوا و گرد و غبار به داخل آنها جلوگیری میکنند.
- الیاف مصنوعی:
الیاف مصنوعی مانند اسپاندکس، لایکرا و نایلون از پلی اورتان ساخته میشوند. این الیاف به دلیل خاصیت ارتجاعی بالا، مقاومت در برابر چروک و پارگی، و قابلیت شستشو، در تولید انواع لباس، جوراب، فرش و سایر منسوجات مورد استفاده قرار میگیرند. الیاف پلی اورتانی به دلیل تنوع در رنگ و بافت، در صنعت مد و پوشاک بسیار محبوب هستند.
- تجهیزات پزشکی:
پلی اورتان در ساخت انواع تجهیزات پزشکی مانند ایمپلنتهای قلبی، دریچههای قلب، کاتترها و لولههای تنفسی به کار میرود. این ماده به دلیل سازگاری با بدن انسان، استحکام بالا و انعطافپذیری، در صنعت پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است.
- سایر کاربردها:
پلی اورتان در صنایع مختلفی مانند هوافضا، کشاورزی، بستهبندی و اسباببازی نیز کاربرد دارد. این ماده به دلیل تنوع در خواص و قابلیتهای خود، میتواند در طیف وسیعی از محصولات و کاربردها مورد استفاده قرار گیرد.
نتیجهگیری:
پلی اورتان، با ساختار منحصر به فرد و خواص متنوع خود، در بسیاری از صنایع از جمله ساختمان، خودرو، مبلمان، نساجی، پزشکی و … کاربرد دارد. این ماده به دلیل مزایای فراوانی مانند استحکام بالا، انعطافپذیری، مقاومت در برابر سایش و مواد شیمیایی، عایق حرارتی و صوتی بودن، در دنیای امروز از اهمیت بالایی برخوردار است.