اگر ایمپلنت لق شود
با وجود اینکه نرخ موفقیت بسیار بالا و بیش از 95% است، همچنان درصد کمی از ایمپلنت‌های انجام شده موفقیت آمیز نخواهند بود. یکی از شایع‌ترین مشکلات دیده شده در افرادی که ایمپلنت انجام می‌دهند، شل شدن ایمپلنت است. ایمپلنت دندان باید محکم در جای خود باقی بماند. در واقع ایمپلنت اصلاً نباید حرکت کند. پس اگر متوجه هرگونه حرکت در ایمپلنت شدید، اولین اقدام لازم عدم تکان دادن آن با زبان و یا استفاده از انگشتان برای محکم کردن آن خواهد بود. این کار می‌تواند باعث خارج شدن کامل ایمپلنت شود که یک مورد اورژانسی دندانپزشکی خواهد بود. در این مقاله به لق شدن و حرکت کردن ایمپلنت پرداخته و در مورد کارهایی که می‌توان انجام داد بحث خواهیم کرد.
چرا ایمپلنت نباید حرکت کند؟
قبل از صحبت در مورد کارهایی که باید در زمان لق شدن ایمپلنت انجام داد، به چرایی بروز این مشکل می‌پردازیم. دندان‌های طبیعی شما مقدار کمی حرکت می‌کنند. علت این حرکت، اتصال دندان‌ها به نوعی بافت نرم به نام رباط‌های پریودنتال است که بافتی قابل انعطاف بوده و به دندان‌ها اجازه میدهد تا کمی حرکت کنند. با این حال هرگونه حرکت بیش از یک صدم اینچ در دندان‌ها نشان دهنده‌ی بوده و در صورت مشاهده باید به دندانپزشک یا کلینیک ایمپلنت دندان مشهد مراجعه کنید. ایمپلنت به رباط‌های پریودنتال متصل نبوده و به طور مستقیم در داخل استخوان قرار می‌گیرد. بنابراین پس از نصب ایمپلنت و جوش خوردن آن با استخوان فک، هیچ گونه حرکتی در آن نباید دیده شود. مشاهده‌ی حرکت می‌تواند نشان دهنده‌ی عدم موفقیت ایمپلنت به دلیل مشکلات ساختاری خود ایمپلنت و یا مشکلات مربوط به بافت استخوان باشد.
علل احتمالی لق شدن ایمپلنت
لق شدن ایمپلنت دندان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که به آن‌ها اشاره می‌کنیم: عدم جوش خوردن استخوانی مناسب زمانی که ایمپلنت با عمل جراحی درون استخوان فک قرار داده میشود، انتظار می‌رود که استخوان فک بر روی سطح ایمپلنت رشد کرده و آن را در بر بگیرد. به این روند، جوش خوردن استخوانی گفته میشود. در صورتی که توانایی طبیعی بدن برای ترمیم دچار مشکل بوده و یا ایمپلنت تحت فشار قرار گرفته باشد، جوش خوردن استخوانی انجام نخواهد شد. یکی دیگر از دلایل بروز این مشکل، قرار دادن ایمپلنت در ناحیه‌ای با مقدار ناکافی بافت سالم استخوانی و یا عدم قرار گیری صحیح آن در بافت استخوان خواهد بود. معمولاً این مشکل در مدت زمان کوتاهی پس از نصب ایمپلنت اتفاق می افتد. عفونت یکی دیگر از دلایل اصلی عدم موفقیت یا رد شدن ایمپلنت، عفونت یا پری ایمپلنتیت است.
این مشکل شبیه به بیماری‌های لثه بوده که در اطراف دندان‌های طبیعی و در اثر حمله‌ی باکتری‌ها به بافت لثه ایجاد میشود. بعضاً ممکن است این مشکل در طی عمل جراحی ایجاد شود ولی در اکثر موارد، عفونت ماه‌ها یا سالها پس از نصب ایمپلنت بروز پیدا می‌کند. علت اصلی ایجاد عفونت، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و بعضاً سیمان مورد استفاده برای نصب تاج دندان بر روی ایمپلنت خواهد بود. عفونت باعث التهاب لثه‌ها و درنهایت تحلیل رفتن استخوان‌های زیر آن شده و منجر به لقی ایمپلنت میشود. فشار بیش از حد این مشکل زمانی ایجاد میشود که ایمپلنت‌های تازه تحت فشار بیش از حد قرار گرفته و روند جوش خوردن استخوان به ایمپلنت دچار مشکل میشود.
این مشکل معمولاً زمانی ایجاد میشود که فرد پس از انجام ایمپلنت از دندان مصنوعی‌های قبلی خود استفاده کرده و یا بیرون زدگی پایه‌ی ایمپلنت منجر به وارد شدن فشار بر روی آن شود. پروتزهای بدساخت و بی کیفیت پروتزهایی مثل دندان‌های مصنوعی، پل دندانی و تاج دندان در صورت نداشتن پایداری کافی می‌توانند باعث شل شدن ایمپلنت شوند. این مشکل ممکن است به دلیل شل شدن سیمان یا پیچ‌ها، فرسودگی و یا قرارگیری نامناسب در محل ایجاد شود. در این صورت پروتز با هر بار جویدن فرد وارد دهان شده و این حرکت فشار زیادی را بر روی ایمپلنت وارد می‌کند که درنهایت باعث شل شدن و جدا شدن آن از استخوان فک خواهد شد.
در صورت لق شدن ایمپلنت چه کار باید کرد؟
از تکان دادن یا سعی در بیرون کشیدن آن خودداری کنید در صورت تکان دادن ایمپلنت به منظور بازگرداندن آن به محل قبلی، فشار بیشتری بر روی استخوان وارد میشود. حتی در صورت تکان دادن ناخودآگاه ایمپلنت با زبان ممکن است مقداری از بافت استخوانی کنده شده و لقی ایمپلنت نیز بیشتر شود. تکان دادن ایمپلنت آن را ناپایدارتر خواهد کرد. بیرون کشیدن ایمپلنت به طور کامل نیز هیچ گاه نباید توسط خود فرد انجام شود چرا که آسیبهای جدی به همراه داشته و مشکلات جدیدی ایجاد می‌کند. بیرون کشیدن ایمپلنت می‌تواند به دندان‌های سالم، استخوان فک و بافت های نرم اطراف نیز آسیب برساند. به نشانه‌های مربوط به مشکلات ایمپلنت توجه کنید قدم بعدی در صورت مشاهده‌ی لقی ایمپلنت، توجه به نشانه‌های مربوط به مشکلات جدی خواهد بود. لقی و شل شدن ایمپلنت ممکن است با مشکلات زیر همراه باشد:
- از دست رفتن بافت استخوانی فک
- ناراحتی در اطراف ایمپلنت شل شده
- خونریزی در اطراف ایمپلنت یا لثه‌های اطراف
- عفونت در اطراف ایمپلنت
بر روی گونه‌ی خود یخ بگذارید در صورت احساس درد، تا زمان مراجعه به دندانپزشک بر روی گونه‌ی خود در نزدیکی ایمپلنت شل شده یخ بگذارید. استفاده از یخ می‌تواند التهاب بافت های اطراف ایمپلنت را نیز کاهش دهد. یخ را مستقیماً بر روی پوست خود قرار نداده و ابتدا آن را در یک حوله یا دستمال حوله‌ای بپیچید. به دندانپزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرید حتی در صورتی که در اطراف ایمپلنت شل شده احساس ناراحتی نمی‌کنید، حتماً باید به دندانپزشک مراجعه کنید. احتمالاً عکس برداری با اشعه‌ی ایکس نیز برای تشخیص یا تأیید علت مشکل لازم خواهد بود. در برخی از موارد، مشکلات مربوط به ترمیم استخوان‌ها این عارضه را ایجاد می‌کنند به خصوص در مواردی که لقی ایمپلنت در فاصله‌ی کوتاهی پس از نصب آن ایجاد شود. روش‌های درمانی شامل موارد زیر خواهند بود:
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت‌های باکتریایی
- سفت کردن تاج دندان در صورتی که لقی احساس شده مربوط به تاج بوده باشد
- برداشتن ایمپلنت برای بررسی شکستگی یا آسیب به قطعات مختلف
- تعویض قطعات آسیب دیده
- نصب ایمپلنت جدید
ناحیه‌ی قرار گیری ایمپلنت تمیز شده و معمولاً قبل از نصب ایمپلنت جدید، چند ماه فرصت برای بهبود بافت ها در نظر گرفته میشود. همانطور که گفته شد، مهم‌ترین کاری که در صورت لقی ایمپلنت باید انجام دهید، مراجعه به دندانپزشک است. او می‌تواند مشکل را به دقت بررسی کرده، تست‌ها و معاینات لازم را انجام داده و بهترین راه حل را به شما ارائه دهد.
پیشگیری از لق شدن ایمپلنت دندان
زمانی که فک شما به طور کامل بهبود یافت، پروتز نهایی بر روی آن نصب خواهد شد. این پروتز به واسطه‌ی یک قطعه‌ی میانی بر روی ایمپلنت نصب میشود. در این مرحله شما می‌توانید هر غذایی بخورید. به منظور حفظ طولانی مدت سلامت ایمپلنت، باید اقداماتی را همانند مراقبت از دندان‌های طبیعی انجام دهید. دندان‌های خود را دو بار در روز مسواک بزنید. دور ایمپلنت را نخ دندان بزنید. در صورتی که پل دندانی در دهان خود دارید، باید با استفاده از دستگاه‌های مخصوص زیر آن را تمیز کنید. با وجود اینکه ایمپلنت نسبت به پوسیدگی آسیب پذیر نیست، لثه‌های اطراف آن همانند دندان‌های طبیعی نسبت به عفونت آسیب پذیر خواهند بود. تجمع پلاک در اطراف قاعده‌ی ایمپلنت می‌تواند بر روی تاز نظر بالینی لق شدن با تکان خوردن و جنبندگی آن مشخص میشود که ممکن است همراه با درد باشد یا بدون درد.
لق شدن ایمپلنت اندکی پس از جایگذاری آن در اصل به علت آسیب های جراحی، حرارت دیدن بیش از حد استخوان در استئوتومی، عوارض مربوط به التیام یافتن زخمها، ناکافی بودن ثبات اولیه ایمپلنت و یا وارد آمدن فشار بیش از حد بر ایمپلنت رخ میدهد. لق شدن ایمپلنت اگر پس از مدتی که از جایگذاری گذشته یا پس از سالها رخ دهد، بیشتر به علت عفونت در اطراف ایمپلنت دندان است که به موکوزیت اطراف ایمپلنت شناخته میشود و یا ممکن است علت آن بار زیستی مکانیکی بیش از حد باشد که تحت تاثیر رفتارهای میزبان است. همچنین لق شدن ایمپلنت ممکن است در نتیجه آسیبهای جراحی به علت حرارت بیش از حد استئوتومی یا نامناسب بودن جایگاه ایمپلنت دندان که منجر به وارد آمدن نیروهای غیر محوری در حین جویدن میشود، نامناسب بودن طراحی روکش، بلند بودن روکش یا نامناسب بودن اندازه ایمپلنت و اباتمنت باشد.