حکمت هنر و ادب و کتابی ارزشمند از مرحوم دکتر علی شیخ الاسلامی
من دو نکته مهم در مورد او ذکر می کنم:
نکته اول؛ اولین آشنایی من با ایشان در مراسم یادبود مرحوم دکتر بود. سلیم نیساری در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی برگزار شد. فرهنگستان زبان و ادب فارسی ، به ریاست دکتر. حداد عادل ، در سال 1397 ، یک مراسم یادبود برای نیساری جاویدان ترتیب داده بود ، و او از من خواست تا در مورد او به عنوان رئیس انجمن آثار و عقاید فرهنگی صحبت کنم. بعد از من دکتر شیخ الاسلامی نیز صحبت کرد و این مراسم ما را به یکدیگر معرفی کرد ، اگرچه من کارهای آنها را قبل از آنها خوانده بودم ، خصوصاً اثری که در متن نکته دوم ذکر خواهم کرد. صبر ، عزت ، دانش و خداپسندی وی در اولین جلسه مشهود بود.
نکته دوم؛ به درخواست فرهنگستان هنر ، مجموعه ای از آثار جاودانه یک الاسلامیست واحد در زمینه عرفان و ادبیات فارسی در سال 2004 به درخواست فرهنگستان هنر با عنوان “رویاها ، نمونه ها و زیبایی در اسلام” منتشر شد. ” عرفان “. همانطور که می دانید ، مسئله تخیل و مثال در زمینه هنر اسلامی و زیبایی شناسی اسلامی یکی از مباحث اساسی است که توضیح تئوری یا مفاهیم نظری هنر در این تمدن بدون تسلط بر اینها غیرممکن است. اصول و مشکلات. یعنی ، در زمینه هنر اسلامی ، ما معتقدیم که هنر نمایشی از دنیای واقعی نیست ، زیرا آنچه در جهان واقعی به عنوان تجلی حقیقت وجود دارد ، به خودی خود کامل است و هدف از بازسازی آن این است که کامل و کامل آن و یا به راحتی باز کردن آن بسیار متنوع است.
در این راستا ، هنرمند وارد دنیای بالا می شود و با درک ، درک و نظریه خود در آن زمینه ، به آنچه در زمینه کارهای هنری دریافت می کند ، دست می یابد. از این نظر ، همان خوانش در حوزه فلسفه و فلسفه هنر وجود دارد که نوافلاطونیان ، به ویژه افلاطین ، دارند. در حقیقت ، فلوطینوس ، هنر را تقلیدی و تقلیدی عقلانی قلمداد می کرد و در اندیشه یونانی ، و بعداً در حکمت اسلامی – اسلامی جهان ادراکی ، خود یک نسخه مضاعف یا کپی از جهان عقلانی بود.
البته از نظر افلاطون ، هنر وجودی بحث برانگیز بود ، بنابراین هنر و شعر توسط وی رد شد ، مگر در رساله “اونون” ، که البته از حوصله بحث ما خارج است. بنابراین ، فلوطین معتقد بود که هنر از جهان عقلانی تقلید می کند و هنرمند با حذف جهان خیالی و دیدن جهان عقلانی در آثار هنری خود ، بادی را می خواند که از آن نشسته و محصول هنری و ادبی را تولید می کند.
مطالعات اسلامی در زمینه ادبیات ، علوم و عرفان ، به ویژه بر این اساس که متکلم ال لاتسلم می گوید جاودانه ؛ وی کتابی با عنوان “رویاها ، مثالها و زیبایی در عرفان نمونه” منتشر کرده است. بنابراین ، آنها رابطه این مفاهیم را در زمینه هنر و شعر به ما می گویند. البته ، یکی از مهمترین مباحث در اینجا بحث “تخیل” است و این یکی از مباحث اساسی در فلسفه هنر اسلامی است. هنری کربن می گوید ، از این نظر ، یک تفاوت اساسی بین فلسفه شرقی و اسلامی و فلسفه غرب وجود دارد ، و این که در اندیشه اسلامی ما به جهانی ناب به نام جهان “نمونه” و این جهان میانه در اندیشه اعتقاد داریم. غرب. اهنگ. پس از این مطلب ، باید به آیات عربی توجه کنیم و جالب است بدانیم که آیه متأخر به آیات این آیات اشاره می کند و درجه پنجم را «جامع» می داند؛ همه سطوح جامع است. در حالی که برای بعضی ها “دور از حد” است.
نکته مهم این است که از دیدگاه دانشمندان مسلمان ، امام چهارم ابن بن عربی ، جهان مثالی که سهروردی ذکر کرده است یا جهان تخیل متفاوت است؛ در آن جهان ، ما نه انتزاع محض و نه آیین ناب داریم. جهان نمونه یکی از اساسی ترین مضامین ما در فلسفه و حکمت هنر است ، جایی که هنرمند سعی می کند اشکال انتزاعی جهان را در ادراک تصویری خود ثبت کند و سپس آن را در آثار هنری و ادبیات نشان دهد تا عاملی است که شنونده آثار هنری و ادبی را به ورود به جهان بالا ترغیب می کند و این نکته بسیار مهمی است.
یکی از بهترین آثار در زمینه هنر و ادبیات اسلامی که در دست ماست ، کار مرحوم الاسلام به نام تخیل ، مثال و زیبایی در عرفان اسلامی به درخواست فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی جمهوری اسلامی است. ایران
* رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی