چالش آب تهران به چه می انجامد؟

رئیس شورای شهر تهران می گوید طرح احیای آب را آماده کرده ایم و به زودی در شورا مطرح می شود. شرکت آب و فاضلاب استان تهران اعلام کرد که تنها 18 درصد از سدهای تهران آب دارند. در سال آبی 9913-1400 در 50 سال گذشته کشور سومین خشکسالی و در سال آبی 1401-1400 درجه یازدهم خشکسالی بوده است. سپرده ها مصرف آب شرب تهران حدود 3 میلیون متر مکعب در روز است. آب استان تهران با جمعیتی حدود 13.5 میلیون نفر از آب های سطحی و همچنین از آب های زیرزمینی تامین می شود.

به گزارش آب محلی تهران، در زمان احمدشاه قاجار حدود 48 کانال مخصوص و اختصاصی وجود داشت که در مجموع حدود 60 تا 70 سنگ آب داشت و میراب ها آب را به نقاط مختلف شهر تقسیم می کردند. 10-15 روز عوض کردند اما آب چاه ها به دلیل آلودگی باعث بیماری های عفونی و خطرناک می شد. به همین منظور در سال 1301 مقامات به بررسی لوله های آب تهران پرداختند. اما شهرداری آن زمان چندان اهتمام به لوله کشی نداشت و تا حدود سال 1306 مردم تهران بدون آب لوله کشی بودند. سپس در اوایل دهه 1330 در منطقه جلالی تهران (بلوارکشورز، خیابان فاطمی) که میدان مشاخ نظامی بود و آبی که از کرج به تهران سرازیر می شد، کارخانه اصلی تصفیه آب ساخته شد. و در جاده ای به نام Bulvara Kerajê (Bulvara Keshewerz مدرن) (جریان به منطقه آبی تأسیسات می رسید.

اجرای طرح اولیه لوله کشی آب به تهران برای جمعیت 900 هزار نفری از سال 1329 آغاز شد. مهندس مهدی بازرگان در سال 1331 به درخواست نخست وزیر فقید دکتر. روزانه هزار متر مکعب برای انتقال آب از کانال آب بلغان ساخته شد. با تکمیل شبکه خط لوله در تهران، در سال 1342، دومین تصفیه خانه و سومین تصفیه خانه در پارس برای بهره برداری از آب سد لتیان در منطقه حکیمی تهران ساخته شد و آب مورد نیاز را تامین کرد. تهران. سد بتنی لتیان 30 درصد آب شرب تهران را تامین می کند.

بر اساس آمار سال آبی گذشته آبرسانی و حمل و نقل در استان تهران توسط دو سامانه شرقی و غربی، سامانه شرق شامل سدهای لار، لتیان و ماملو و سامانه غربی متشکل از سدهای امیرکبیر و طالقان انجام می شود. حدود 1.25 میلیارد مترمکعب آب از منابع آب سطحی و زیرزمینی برای تامین آب شرب استان تهران اختصاص یافته است.

سدهای پنج گانه تهران بخش بزرگی از آب شرب تهران و کرچ را تامین می کنند، آب سد طالقان از لوله 62 کیلومتری به طول 1800 میلی متر به همراه آب انتقالی امیرکبیر به مخزن بیلقان کرج عبور می کند. سد تصفیه خانه تهران اداره می شود.

آب شرب انتقالی از سد لار نیز از طریق تونل ها و خطوط لوله به تهران ارسال می شود که بخشی از آن به پالایشگاه پنجم تهران و بخشی دیگر به دریاچه سد لتیان و آب سد لتیان به مراکز تصفیه شماره 3 و 4 منتقل می شود. انتقال آب شرب تهرانپارس و ماملو به فیلتر شماره 7 منتقل شده و پس از اتمام مراحل تصفیه به شبکه توزیع آب شرب شهر تهران تزریق می شود. بی شک افزایش جمعیت بر اقلیم و منابع آبی منطقه تأثیر می گذارد و دستخوش تغییراتی می شود. تغییرات اقلیمی بر منابع آب تهران تاثیر می گذارد.

راندمان پایین مصرف آب در مصارف شهری و روستایی، مشارکت کم ذینفعان در برنامه ریزی و مدیریت توسعه. نیاز به بازسازی و توسعه زیرساخت های هیدرولیکی برای استفاده پایدار از آب؛ مشکلات آلودگی ناشی از تخلیه فاضلاب تصفیه نشده به معابر عمومی و سفره های زیرزمینی یکی از چالش های مهم تامین آب تهران است. دفع فاضلاب در محل، خطر آلودگی آب های زیرزمینی و سطحی و خطرات بهداشتی و زیست محیطی استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه نشده را افزایش می دهد.

مشکل آب تهران کم کم به یکی از مشکلات اصلی پایتخت ایران تبدیل شده است. اگر هم اکنون برای کاهش بار جمعیتی استان تهران و نوسازی سیستم آب و فاضلاب گامی برداشته نشود، مشکلات این بخش به تدریج در ده سال آینده به مشکلات لاینحل تبدیل خواهد شد.

*منتشر شده در روزنامه شرق. یکشنبه 15 نوامبر 1401

6565