درمان خانگی درد پهلوی چپ
درد پهلوی چپ و پهلوی راست دردی است که کنار تنه، درست زیر دنده‌ها احساس می‌شود. گاهی اوقات ممکن است که این درد به کمر هم گسترش یابد. اندام‌ها و ماهیچه‌های زیادی در سمت چپ و راست بدن و نواحی نزدیک آن‌ها، این درد را می‌توانند ایجاد کنند. بیشتر افراد حداقل یک بار در زندگی خود به پهلو درد دچار شده‌اند.
با این‌که چنین دردی موقتی است و پس از مدت کوتاهی برطرف می‌شود، اما می‌تواند نشان دهنده یک مشکل جدی مثل عفونت ادراری باشد. کم آبی بدن، سنگ‌های کلیه یا دیگر مشکلات کلیوی هم از عوامل شایع در ایجاد پهلو درد هستند. دردهای مزمن و شدید پهلو نباید به هیچ عنوان نادیده گرفته شوند. چنان‌چه در پهلوهای خود احساس درد می‌کنید، می‌توانید برای دریافت راهنمایی، از پزشکان حال مشاوره آنلاین بگیرید.
برخی از دلایل درد پهلوی چپ و پهلوی راست مثل عفونت کلیه یا پانکراتیت بسیار جدی هستند. اما موارد دیگری مثل اسپاسم عضلانی، با وجود دردناک بودن، خطر جدی برای سلامتی انسان ندارند. شش علت احتمالی درد پهلوها شامل موارد زیر است:
درد پهلو در بارداری
یکی از مشکلات رایج در میان زنان باردار، درد در پهلوهاست. این درد پهلوی چپ و پهلوی راست دلایل مختلفی دارد که گرچه بسیاری از آن‌ها نگران کننده نیستند، اما لازم است در صورت تداوم، تشدید درد طول شب یا هنگام خوابیدن و یا تورم و قرمزی پوست با پزشک خود مشورت کنید. از مهم‌ترین دلایل پهلو درد بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
فشار عضلانی
این وضعیت که بیشتر از ماه چهارم بارداری به بعد ایجاد می‌شود، ناشی از افزایش وزن طی این دوره است. یک زن باردار ممکن است تا ۱۶ کیلوگرم اضافه وزن به صورت طبیعی داشته باشد. این وزن فشار زیادی را به پهلوها و کمر وارد می‌کند. گاهی ممکن است کمر درد به طرف پهلوها منتشر شود و یا حرکات نامناسب مثل خم شدن و… به پهلوها فشار وارد کرده و باعث درد در زنان باردار شود.
مشکلات گوارشی
نفخ و یبوست از عوارض شایع بارداری هستند که می‌توانند به درد در پهلوها منجر شوند. این مشکلات ناشی از تغییرات هورمونی و فشار وارده به دستگاه گوارش در اثر افزایش وزن و رشد جنین هستند. پیروی از برنامه غذایی حاوی فیبر کافی که از یبوست جلوگیری کند، می‌تواند بهبود گوارش و کاهش این دردها را در پی داشته باشد.
حاملگی خارج از رحم
در صورتی که درد در پهلوها همراه با درد معده شدید، خونریزی و ترشحات تیره همراه باشد، اغلب نشانه حاملگی خارج از رحم است. رشد جنین در جایی غیر از رحم می‌تواند برای مادرخطرناک بوده و در صورت عدم درمان به موقع باعث از دست دادن قدرت باروری یا مرگ شود.
سقط جنین
درد شدید در قسمت پایین معده همراه با درد کمر و لکه بینی یا خونریزی، اغلب در اثر سقط جنین روی میدهد. این عارضه معمولا در سه ماهه اول بارداری و حتی گاهی قبل از آگاه شدن فرد از بارداری اتفاق می‌افتد. در صورت مشاهده این نشانه‌ها حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
آپاندیسیت
علائم آپاندیسیت در دوران بارداری ممکن است با سایر نشانه‌های بارداری مثل حالت تهوع و درد معده اشتباه گرفته شود. به همین دلیل لازم است که در صورت مشاهده علائم غیر عادی، اقدامات درمانی لازم انجام شود. در صورتی که درد در پهلوی راست همراه با استفراغ، سوزش معده، اسهال و خستگی شدید باشد، حتما باید برای پیگیری به مراکز درمانی مراجعه کنید.
سنگ کیسه صفرا
سنگ‌های صفراوی دوران بارداری به دلیل کند شدن عملکرد گوارشی بدن شایع هستند. آن‌ها می‌توانند در هر زمانی از بارداری روی دهند. درد ناشی از سنگ‌های صفراوی در سمت راست بدن بوده و با تب، بی اشتهایی، حالت تهوع و استفراغ همراه هستند. به زنان باردار توصیه می‌شود که برای پیشگیری از بروز این مشکل، مصرف غذاهای چرب و سرخ شده را در طول این دوران کاهش دهند.
پره اکلامپسی
این بیماری در طول دوران بارداری ایجاد شده و باعث بالا رفتن فشار خون در زنان باردار می‌شود. پره اکلامپسی در صورت تشدید، می‌تواند زنان باردار را در معرض قرار داده و یا به کبد، کلیه‌ها و ریه‌های آن‌ها آسیب وارد کند. احساس درد در پهلو همره یا تنگی نفس، تورم در پاها، استفراغ، تاری دید، سردرد و… می‌تواند نشان دهنده این بیماری باشد.
درد پهلو بعد از بیدار شدن از خواب
درد صبحگاهی پهلوها دلایل متعددی دارد. گاهی این مسئله به قرار گرفتن بدن در یک وضعیت نامناسب برای مدت طولانی بستگی دارد. مثلا ممکن است در هنگام خواب به یک طرف بدن فشار زیادی وارد شده و این امر باعث گرفتگی و درد در پهلو پس از بیدار شدن شود. از سایر عوامل موثر بر آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بارداری
بسیاری از زنان برای خواب خوب در طول دوران بارداری مشکل دارند. جابه جایی مداوم در رختخواب و اجبار به خوابیدن بر پهلو -به ویژه در کسانی که عادت به این وضعیت ندارند- می‌تواند درد و ناراحتی را پس از بیدار شدن در پی داشته باشد. استفاده از ابزارهای مخصوص مثل بالشتک‌های بارداری می‌تواند به کاهش فشار به کمر و پهلوها در حین خواب کمک کند.
دیسک کمر
درد ناشی از دیسک کمر یک درد آزار دهنده در ناحیه پشت بدن است که ممکن است به پهلوها هم گسترش پیدا کند. کسانی که به دیسک کمر دچار هستند، ممکن است پس از بیدار شدن از خواب، علاوه بر کمر درد، احساس درد در پهلوهای خود هم داشته باشند.
تشک نامناسب
اگر هیچ دلیل منطقی برای درد صبحگاهی پهلوهای خود پیدا نمی‌کنید، ممکن است با تعویض تشک این مشکل برطرف شود. خوابیدن بر روی تشک‌های قدیمی یا غیر استاندارد، با وارد کردن فشار زیاد به یک ناحیه، می‌تواند باعث درد و گرفتگی در پهلو شود.
مشکلات کلیوی
گاهی وجود سنگ یا عفونت در کلیه ممکن است به درد شدید صبحگاهی در پهلوها منجر شود. تجمع ادرار و عدم دفع آن در طول شب می‌تواند فشار وارده بر این اندام‌ها را بیشتر کرده و درد ایجاد کند.
مصرف نوشیدنی‌های گیاهی با تجویز پزشک می‌تواند به تسکین دردهای پهلو کمک کند
درمان درد پهلو
استراحت بهترین درمان برای دردهای نواحی پهلو به دلیل گرفتگی است. هم‌چنین ممکن است که پزشک تمرینات خاصی را برای رفع اسپاسم عضلات به بیمار توصیه کند. در صورتی که دردهای پهلو ناشی از مشکلات دیگری باشد، می‌توان از درمان‌های زیر کمک گرفت:
درمان عفونت و التهاب
در مورد پهلو درد ناشی از التهاب مثل مواردی که می‌تواند در اثر عفونت یا آتروز ایجاد شود، باید درمان‌های جدی مربوط به این بیماری‌ها انجام شود. گاهی استفاده از آنتی بیوتیک‌های خوراکی به تنهایی برای این بیماران کافی نیست. بنابراین لازم است که در بیمارستان بستری شده و تحت درمان با انواع دیگر این داروها قرار بگیرند. عفونت کلیه هم ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و دریافت آنتی بیوتیک وریدی داشته باشد.
درمان سنگ کلیه
برای دفع سنگ کلیه لازم است که بیمار در کنار مصرف مسکن‌ها برای کاهش درد، آب فراوان بنوشد. بیشتر سنگ‌های کلیه از این طریق دفع می‌شوند و نیازی به جراحی ندارند. در صورتی که سنگ بزرگ بوده و به راحتی دفع نشود، پزشک می‌تواند از عمل لیتوتریپسی برای درمان استفاده کند. در این حالت، سنگ‌های بزرگ را با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا به قطعات کوچک خرد می‌کنند تا دفع آن‌ها راحت‌تر انجام شود. بسته به میزان درد ممکن است که پزشک داروهای مختلفی را برای تسکین درد تجویز کند.
زنان باردار لازم است که برای رفع پهلو درد خود با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنند. به هیچ عنوان نباید بدون تجویز پزشک از دارو یا مسکن برای کاهش درد استفاده شود. دردهای خفیف و دردهای ناشی از اسپاسم و تخمک گذاری اغلب نیاز به مداخله پزشکی نداشته و خود به خود برطرف می‌شوند. اما دردهای پیش رونده یا مزمن که با علائم دیگری مثل تب، حالت تهوع و… همراه باشد، احتمالا ناشی از یک مشکل جدی بوده و نیاز به پیگیری و درمان دارد.
درد در پهلوها به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که شایع‌ترین آن‌ها عفونت ادراری، عفونت کلیه یا مثانه و سنگ‌های کلیوی است. برای درمان این مشکلات حتما باید از مشورت پزشکان استفاده کرده و در صورت لزوم از دارو یا سایر روش‌های درمانی استفاده کرد. اما در کنار این درمان‌ها، می‌توانید به کمک روش‌های زیر به کاهش دردهای پهلو کمک کنید:
- آب کافی بنوشید. آب باعث تسکین درد کلیه و پاکسازی مجاری ادراری می‌شود. به همین دلیل می‌تواند به درمان عفونت‌های کلیوی هم کمک کند.
- از کمپرس گرم استفاده کنید. گرم نگه داشتن پهلوها به کمک کیسه آب گرم به مدت ۲۰ دقیقه می‌توانید به تسکین دردهای ناشی از سنگ کلیه یا اسپاسم عضلانی کمک کند.
- از مسکن‌های بدو نسخه استفاده کنید. مصرف داروهایی مثل ایبوپروفن برای مدت کوتاه می‌تواند در کاهش درد اثرگذار باشد؛ اما جایگزین درمان نبوده و نباید از آن‌ها برای مدت طولانی استفاده کرد.
- با مشورت پزشک از دمنوش‌های گیاهی برای درمان عفونت کلیه یا دفع سنگ استفاده کنید. مثلا ممکن است به کاهش التهاب در بدن و رفع گرفتگی‌ها کمک کند.
- پروبیوتیک‌ها را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این ترکیبات در مبارزه با باکتری‌ها و التهاب بدن موثر هستند.