برای شناخت تاثیر اراده‌ی مردم اصل ۶ قانون اساسی و تاریخ مشروطه را مطالعه کنید
مشروعیت سبک حکومت در امور حکومت منوط به رضایت شهروندان و مشارکت آنان در تشکیل حکومت است و از این منظر برگزاری انتخابات اولین گام در تشکیل جمهوری است. بر این اساس، تمامی رژیم‌هایی که مدعی دموکراسی هستند، تلاش می‌کنند تا تلاش خود را برای برگزاری انتخابات آزاد با مشارکت حداکثری، بر اساس همین الزام، از اصول نوع ساختار سیاسی ارزیابی کنند. حضور ملت در مبارزات انتخاباتی به عنوان مهمترین جنبه مشروعیت نظام حاکم است.
بنیانگذاران رژیم سیاسی ایران با پذیرش این شرط اساسی در اصل ششم قانون اساسی بر اهمیت اراده ملی تأکید کردند:در جمهوری اسلامی ایران، امور کشور باید با آرای عمومی اداره شودمذاكرات قانون اساسي با اين تصور كه در جمهوري اسلامي، دولت براي ادامه حيات خود غير از اراده مردم، نيازي به عوامل و الزامات ديگري ندارد، در تعرفه اداره كشور اين است. تنها عاملی که ذکر شده است اراده است
اصل اول قانون اساسی به عنوان کلیات، اساس و مبانی نظام جمهوری اسلامی بیان شده است. پس از تعریف نوع رژیم سیاسی در اصل اول، با اشاره به اهداف و مبانی نظام جمهوری اسلامی در اصل دوم و سوم، پس از اشاره به اصل مرجعیت دینی در اصل پنجم،در اصل ششم اراده ملت بدون قید و شرط با هدف تعرفه، نحوه انتخاب مراجع و ارکان حکومت بیان شده است.
تبیین این اصل در قسمت اول، پس از ولایت فقیه، اهمیت اراده ملت و برتری این اراده را در راه قدرت نشان می دهد.
نکته قابل تامل و اهمیت این اصل این است که هیچ شرایطی برای اجرای اراده ملی تعریف نشده است. طبق قانون اساسی خواست مردم استدر نکات اصل نهم، برای تأیید لزوم احترام به اراده ملت و وظیفه حاکمان در اجرای این اراده آمده است: در جمهوری اسلامی ایران آزادی، استقلال، وحدت و یکپارچگی کشور از هم تفکیک ناپذیرند و پاسداری از آنها وظیفه دولت و ملت ملت است که کمترین آسیب را وارد کنند و هیچ مرجعی نداشته باشد. حق کسب آزادی های مشروع تا وضع قوانین و مقررات به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور.
نکته مهم این دو اصل، پس از تاکید بر اهمیت استقلال سیاسی و آزادی های اساسی شهروندان در کلیت قانون اساسی که پایه های نظام در آن ایجاد شده است، زیرا کارمند حق وضع قانون را ندارد. آزادی اراده را محدود کند
با توجه به مفاد این دو اصل مذکور و آنچه در مقدمه قانون اساسی تحت عنوان ثوابهای ملت و نحوه حکومت اسلام آمده است، نفی هرگونه ظلم فکری نشانه روشنی است. روشن و بدیهی است که حاکمیت یک تکلیف بر اساس خواست مردم است که باید بدون قید و شرط به دست آید و بر اساس این وظیفه، این حق ملت است که آزادانه و آزادانه نامزد مورد نظر خود را انتخاب کند. کمپین انتخاباتی با توجه به لذت سیاسی خود، اما تا زمانی که همه سلیقه ها حق شرکت در انتخابات را به عنوان کاندیدا نداشته باشند، در چنین شرایطی به ویژه با توجه به شرایط کنونی جامعه، امکان وقوع این مهم وجود ندارد. نقش شورای نگهبان به عنوان یک نهاد نظارتی و تصمیم گیری در تشکیلات نامزدهای انتخابات پیش رو بیش از پیش نمایان است. این موضوع در هر دوره انتخاباتی باعث ایجاد مشکلات و شایعات برای سیاستمداران و فعالان سیاسی می شود و این دوره از انتخابات نیز از این قاعده مستثنی نیست، اما با توجه به شرایط موجود در جامعه، نقش پررنگ و موثرتری را ایفا خواهد کرد. قبل از
آنچه در این برهه نیاز به توجه دولت دارد، مرور تاریخ سیاسی – اجتماعی ایران در دوران مشروطه است. مردمی که نقش و جایگاه خاصی در نظام سلطنتی حاکم ندارند و از حداقل حقوق اساسی و سیاسی آن زمان بی بهره بودند، توانستند با تحمیل قانون اساسی اولین و اساسی ترین گام را در برقراری حکومت بردارند. حکم قانون. این اتفاق به ویژه در آن زمان رخ داد. زمان و شرایط حاکمیت جامعه ای که اکثریت مردم آن از تحصیل و حداقل های لازم برای درک و فهم مسائل سیاسی محروم بودند، تأثیر اراده و قدرت مردم بر اراده حکومت. نوع رژیم سیاسی، در صورتی که ملت بتواند نظر خود را در ساختار سلطنتی و خودکامه بیان کند. بدون شک در ساختار جمهوری و با توجه به رشد سیاسی و رشد اجتماعی امروز مردم ایران، نسبت به دوران مشروطه، انجام این وظیفه دور از دسترس نیست. گواه این مدعا در تطبیق اصول قانون اساسی و قانون اساسی فعلی است; زیرا در هر دو دوره، صرف نظر از نوع رژیم سیاسی، اهمیت دادن به حقوق سیاسی و اساسی ملت ها بر عهده دولت است.
وکیل-شیراز