آیا اقتصاد ایران آنچنان قدرتمند است که وزارت بازرگانی را کنار بگذاریم؟
به این ترتیب مشخص می شود که حوزه کاری این وزارتخانه چقدر گسترده و گسترده است و تفسیر دقیق وظایف آن مستلزم بررسی ساختاری پیچیده است. در نگاه اول باید توجه داشت که وزارت صنعت، معدن و تجارت می بایست به طور همزمان مشکلات، چالش ها و اهداف بخش هایی مانند صنعت، معدن و تجارت را در دستور کار قرار می داد. اما در عمل هر یک از این ادارات به عنوان یک وزارتخانه مستقل فعالیت می کنند.
یکی از کارهای خوب وزیر فعلی صلح تغییر ساختارها و تعریف جزئیات اصلی اقدام در این زمینه بود. نگاهی به بخش کسب و کار نشان می دهد که چقدر فعالیت و شرایط در این بخش وجود دارد. مثلاً در زمینه روابط تجاری خارجی باید دقیقاً تعریف کنیم که روابط ما با بیش از 180 کشور جهان چگونه باید باشد.
چگونه به قراردادهای منطقه ای و تجاری وارد خواهیم شد؟ عضویت ما در توافقنامه هایی مانند اکو، اوراسیا و شانگهای چگونه باید باشد؟ نحوه استفاده از توانمندی ها و چگونگی ایجاد رابطه بین امنیت ملی و توسعه تجاری. قوانین صادرات و واردات چگونه باید باشد، علاوه بر اینکه به نفع اقتصاد است، تولیدکننده آسیب نمی بیند و نیازهای داخلی جامعه به طور کامل تبیین می شود. مشاوران کسب و کار ما چگونه کار می کنند؟ و ….
در مورد تجربیات خارجی باید به صورت موردی بررسی کنیم. به عنوان مثال، کشوری مانند ژاپن چندین وزارتخانه اقتصاد در یک ساختار دارد، اما کشورهای دیگر به وزارت بازرگانی خود اهمیت ویژه ای می دهند. باید بپرسیم که آیا اقتصاد ما از کشورهایی مانند چین، هند و آمریکا قوی تر است که تصمیم به حذف وزارت بازرگانی گرفته ایم؟
از سوی دیگر، امروز دولت ایران صاحب شرکت است و بخش مهمی از اقتصاد را در اختیار این شرکت ها قرار داده است. نمی توان وضعیت اقتصادی و تجاری ایران را با کشورهایی که دولت تنها مسئولیت مدیریت و نظارت را بر عهده دارد، مقایسه کرد. آنجا دولت وارد امور اجرایی نمی شود.
* رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق
* منتشر شده در سایت الف/ چهارشنبه 14 مرداد 1401