نوجوانان نوشابه انرژی زا بخورند یا نه؟
در مورد مصرف نوشابه‌های انرژی‌زا توسط نوجوانان، دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی معتقدند این نوشیدنی‌ها در مقادیر محدود و تحت نظارت، می‌توانند به افزایش انرژی و عملکرد بهتر نوجوانان کمک کنند. اما عده‌ای دیگر بر این باورند که مواد محرک موجود در این نوشابه‌ها اثرات منفی بر سلامتی دارند و باید از مصرف آن‌ها جلوگیری شود.
به نظر می‌رسد کارشناسان و متخصصان تغذیه و سلامت نوجوانان، نسبت به عوارض بالقوه نوشابه‌های انرژی‌زا هشدار می‌دهند. مصرف بی‌رویه و بدون نظارت این نوشیدنی‌ها می‌تواند به اعتیاد، اضافه وزن، دیابت و حتی نارسایی‌های قلبی منجر شود. البته نمی‌توان اثرات مثبت اندک آن‌ها را نادیده گرفت. شاید بتوان با آموزش صحیح و ایجاد محدودیت‌هایی، تعادلی میان سود و زیان ایجاد کرد. اما تا زمانی که تحقیقات کافی صورت نگرفته، بهتر است از مصرف این نوشیدنی‌ها توسط نوجوانان جلوگیری شود.
نوشابه انرژی زا چه تاثیری بر نوجوانان دارد؟
نوشیدنی های انرژی‌زا می‌توانند تاثیرات منفی و خطرناک متعددی بر سلامت جسمی و روانی نوجوانان داشته باشند:
- ایجاد اضطراب، بی‌قراری و مشکلات خواب: کافئین موجود در این نوشیدنی‌ها باعث تحریک بیش از حد سیستم عصبی شده و خواب و آرامش نوجوان را به هم می‌زند.
- ایجاد وابستگی و اعتیاد به مواد محرک مانند کافئین: مصرف مداوم نوشابه‌های انرژی‌زا می‌تواند منجر به اعتیاد نوجوان به کافئین و مشتقات آن شود.
- آسیب به سیستم قلبی-عروقی: افزایش قند و کافئین خون می‌تواند با افزایش فشارخون و تپش قلب موجب بروز بیماری‌های قلبی در نوجوانان شود.
- مشکلات گوارشی نظیر سوء هاضمه، نفخ و درد معده
- احتمال چاقی و افزایش وزن به دلیل دریافت کالری بالا از این نوشیدنی‌ها
- کاهش تمرکز و عملکرد تحصیلی
- خطر افسردگی و اضطراب به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از مصرف بیش از حد
آیا نوجوانان باید نوشابه انرژی زا بخورند یا نه؟
بهتر است نوجوانان از مصرف زیاد نوشابه های انرژی زا پرهیز کنند. در سنین نوجوانی، تغذیه صحیح و متعادل برای رشد و تکامل جسمانی و ذهنی بسیار حیاتی است. اما نوشابه های انرژی زا که حاوی موادی همچون قند بالا و کافئین مصنوعی هستند، هیچ ماده مغذی با ارزشی برای بدن نوجوانان ندارند و صرفا برای جلب سود اقتصادی تولید شده‌اند.
این نوشیدنی‌ها تنها یک منبع انرژی کاذب هستند که می‌توانند باعث سرخوشی و نشاط موقت شوند، اما مزایای طولانی مدتی ندارند و عوارض زیادی را برای سلامت در پی خواهند داشت؛ از جمله آسیب به سیستم گوارشی، اختلالات خواب، وابستگی و اعتیاد به مواد محرکه، و افزایش خطر بروز مشکلات قلبی و عروقی از عوارض این نوشیدنی است. به همین دلیل بهتر است از مصرف بیش از حد روزانه نوشیدنی انرژی زا نوجوانان پرهیز کنند. بنابراین بهترین راهحل این است که نوجوانان به جای نوشابه های انرژی زا، به نوشیدنی هایی مثل آب، آب میوه طبیعی و شیر روی آورند تا سلامتی خود را تضمین کنند.
انواع نوشابه انرژی‌زا
اسپینگر :
نوشابه انرژی زا اسپینگر یکی از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین نوشیدنی های انرژی‌زای ایرانی است که در سال‌های اخیر توانسته با کیفیت بالا و طعم منحصربه‌فرد خود جایگاه ویژه‌ای در بازار نوشابه‌های انرژی‌زا به دست آورد. اسپینگر حاوی انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و افزودنی‌های طبیعی است که انرژی و تمرکز لازم را به بدن می‌بخشد.
ردبول:
ردبول از قدیمی‌ترین نوشیدنی های انرژی‌زا در دنیاست که از سال ۱۹۸۷ تاکنون محبوبیت خود را حفظ کرده است. ردبول حاوی مقادیر زیادی کافئین و ویتامین B است که باعث افزایش انرژی و تمرکز می‌شود. طعم ملایم و شیرین ردبول از ویژگی‌های بارز این نوشابه محسوب می‌شود.
مانستر:
نوشیدنی انرژی زا مانستر انرژی یکی از پرفروش‌ترین نوشابه‌های انرژی‌زا در آمریکا به‌شمار می‌رود که از سال 2002 وارد بازار شده است. مانستر انرژی دارای طعم‌های متنوع میوه‌ای است و حاوی مقادیر زیادی کافئین و ویتامین B می‌باشد.
نوشابه انرژی زا آمپ:
آمپ یک نوشیدنی انرژی‌زای آمریکایی است که از سال 1997 تولید می‌شود. ویژگی بارز این نوشابه، طعم ترش و خنکای آن است که با افزودن اسیدسیتریک به دست می‌آید. آمپ حاوی کافئین و ویتامین‌های گروه B است.
فول ثراتل:
فول ثراتل یکی از قوی‌ترین نوشابه‌های انرژی‌زا به‌شمار می‌رود که در سال 1998 وارد بازار شد. فول ثراتل دارای میزان بالایی کافئین است و عصاره چای سبز در ترکیب آن باعث تقویت اثر انرژی‌زایی شده است. بنابراین، نوشیدنی های انرژی‌زا انواع متنوعی دارند که با ترکیبات و طعم‌های گوناگون، هدف مشترک افزایش انرژی و تمرکز را دنبال می‌کنند. البته مصرف متعادل و منطقی آن‌ها توصیه می‌شود.
جمع‌بندی
با توجه به آسیب‌ها و عوارض جدی و بلندمدتی که نوشابه‌های انرژی‌زا می‌توانند بر سلامت جسمانی و روانی نوجوانان وارد کنند، توصیه جدی و قاطع به والدین این است که مصرف بیش از اندازه این نوع نوشیدنی‌ها را برای فرزندان نوجوان خود به طور کامل ممنوع کنند. راه حل‌های سالم و ایمن مثل مصرف آب، آبمیوه‌های طبیعی و شیر باید جایگزین شوند تا از بروز هرگونه آسیب احتمالی به سلامت نوجوانان جلوگیری به عمل آید.