ایا مهریه زندان دارد یا نه

ایا مهریه زندان دارد یا نه
بله، مهریه در شرایطی می تواند منجر به حبس مرد شود، اما این موضوع تحت تأثیر قوانین جدید، سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی و اثبات اعسار یا عدم توانایی پرداخت توسط زوج است. در واقع، حبس بیشتر جنبه ابزاری برای وادار کردن مرد به پرداخت یا تعیین تکلیف مهریه را دارد، نه یک مجازات کیفری مطلق.
موضوع مهریه، به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زوجه در عقد نکاح، همواره محمل بحث ها و ابهامات حقوقی فراوانی بوده است. در جامعه ایران، با توجه به تحولات قانونی اخیر و شرایط اقتصادی، فهم دقیق پیامدهای عدم پرداخت مهریه و امکان حبس مردان، برای هر دو طرف عقد و حتی خانواده ها از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله با هدف تبیین جامع و تخصصی این موضوع، به بررسی ابعاد مختلف قانون مهریه، سقف ۱۱۰ سکه، مفهوم اعسار، تفاوت های مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه و مراحل قانونی مطالبه آن می پردازد تا کاربران با آگاهی کامل حقوقی، تصمیمات درستی اتخاذ کنند.
مفهوم مهریه و وضعیت حقوقی آن در ایران
مهریه، مالی است که زوج در هنگام عقد نکاح، به ملکیت زوجه درمی آورد و از نظر شرعی و قانونی، حق مسلم زن محسوب می شود. این مال می تواند به صورت وجه نقد، سکه طلا، اموال غیرمنقول، یا هر مال مشروع دیگری تعیین شود. ثبت مهریه در عقدنامه رسمی، به آن ضمانت اجرایی قانونی می بخشد و زن از همان لحظه عقد، مالک آن محسوب می شود و می تواند هر زمان که بخواهد، آن را مطالبه کند.
اهمیت عقدنامه و ثبت مهریه
عقدنامه به عنوان یک سند رسمی، حاوی تمامی شروط و توافقات میان زوجین، از جمله میزان و نوع مهریه است. ثبت دقیق مهریه در این سند، از بروز بسیاری از اختلافات آتی جلوگیری کرده و راه را برای مطالبه قانونی آن هموار می سازد. بدون ثبت رسمی، اثبات مهریه می تواند با چالش های حقوقی جدی مواجه شود. مهریه می تواند به دو صورت کلی «عندالمطالبه» یا «عندالاستطاعه» تعیین شود که هر یک دارای آثار حقوقی متفاوتی در بحث مطالبه و امکان حبس زوج هستند.
آیا پرداخت نکردن مهریه منجر به زندان می شود؟ (پاسخ تفصیلی)
در پاسخ به این پرسش که آیا عدم پرداخت مهریه به حبس مرد می انجامد، باید گفت که پاسخ «بله» است، اما با شروط و محدودیت های قانونی مشخص. اصل بر این است که مهریه، دین بر ذمه مرد است و باید پرداخت شود. عدم پرداخت آن می تواند منجر به اقدام قانونی از سوی زن شود و در نهایت، اگر مرد توانایی پرداخت نداشته و شرایط قانونی خاصی نیز فراهم نباشد، حکم حبس صادر گردد.
این حبس، بر اساس ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، به دلیل عدم پرداخت دین مالی است و هدف از آن، فشار بر بدهکار برای پرداخت بدهی یا معرفی اموال خود می باشد. بنابراین، حبس مهریه جنبه جزایی ندارد، بلکه به عنوان ضمانت اجرای مدنی برای وصول طلب زن عمل می کند. این حبس تنها در صورتی صادر می شود که مرد با وجود توانایی مالی، از پرداخت مهریه خودداری کند یا پس از قسط بندی، اقساط را بدون عذر موجه نپردازد و نتواند اعسار خود را اثبات کند.
حبس مرد برای مهریه، ابزاری قانونی برای تضمین حقوق مالی زن است و نه مجازاتی برای یک جرم کیفری. این ابزار در صورت عدم توانایی مرد در پرداخت، از طریق سازوکار اعسار، قابل تعدیل یا تعلیق است.
قانون جدید مهریه و سقف ۱۱۰ سکه: آنچه باید بدانید
یکی از مهم ترین تحولات قانونی در زمینه مهریه، مربوط به ماده ۲۲ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ است که سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی را به عنوان معیار اصلی برای اعمال ضمانت اجرای کیفری (حبس) تعیین کرده است. این قانون به وضوح بر چگونگی مطالبه مهریه و پیامدهای عدم پرداخت آن تأثیر گذاشته است.
تأثیر سقف ۱۱۰ سکه بر حکم جلب و حبس
بر اساس این قانون، اگر مهریه زن تا میزان ۱۱۰ سکه بهار آزادی باشد و مرد از پرداخت آن خودداری کند، زن می تواند از طریق دادگاه، حکم جلب و حبس مرد را درخواست کند. این امر مشروط بر آن است که مرد نتواند اعسار خود را اثبات کند یا اقساط تعیین شده را نپردازد. اما در مورد مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه، ضمانت اجرای کیفری (حبس) وجود ندارد.
سرنوشت مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه
اگر مهریه زن بیش از ۱۱۰ سکه باشد، مثلاً ۳۰۰ سکه، زن تنها برای ۱۱۰ سکه اول می تواند حکم جلب و حبس مرد را بگیرد. برای ۱۱۰ سکه اول، در صورت عدم پرداخت و عدم اثبات اعسار، مرد ممکن است زندانی شود. اما برای ۱۹۰ سکه باقی مانده، زن فقط می تواند از طریق توقیف اموال مرد اقدام کند. به عبارت دیگر، مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه صرفاً جنبه مالی دارد و عدم پرداخت آن منجر به حبس نمی شود، مگر آنکه مرد اموالی برای پرداخت آن داشته باشد و زن بتواند این اموال را به دادگاه معرفی کند. در چنین حالتی، دادگاه دستور توقیف و فروش اموال را برای پرداخت مهریه مازاد صادر خواهد کرد.
توضیح جامع «مستثنیات دین» و اموالی که قابل توقیف نیستند
در فرآیند مطالبه مهریه، لازم است با مفهوم «مستثنیات دین» آشنایی داشت. این ها اموالی هستند که حتی با وجود بدهی، قابل توقیف و فروش برای پرداخت دین نیستند، زیرا برای حداقل زندگی آبرومندانه بدهکار و افراد تحت تکفل او ضروری محسوب می شوند. بر اساس ماده ۲۴ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، مستثنیات دین شامل موارد زیر است:
- منزل مسکونی که عرفاً در شأن محکوم علیه در حالت اعسار او باشد.
- اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم علیه و خانواده اش لازم است.
- آذوقه موجود به قدر احتیاج یک ماهه محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی.
- کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شأن آنان.
- وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاصی که وسایل فوق برای امرار معاش آنان ضروری است.
- تلفن و سیم کارت مورد نیاز.
- مبلغ ودیعه اجاره مسکن در صورتی که محکوم علیه مستأجر باشد و پرداخت اجاره بدون آن متعسر باشد.
این اموال، حتی در صورت مطالبه مهریه و صدور حکم، قابل توقیف نیستند تا مرد بتواند حداقل های زندگی خود و خانواده اش را تأمین کند.
توان پرداخت مهریه را ندارم، چه کنم؟ – راهنمای جامع درخواست اعسار
یکی از مهمترین راهکارهای قانونی برای مردانی که توانایی پرداخت مهریه را به صورت یکجا ندارند، طرح دعوای «اعسار از پرداخت مهریه» است. اعسار به معنای ناتوانی مالی فرد در پرداخت دیون خود است و در پرونده های مهریه، امکان قسط بندی مهریه را فراهم می کند.
مفهوم و شرایط دعوای اعسار از پرداخت مهریه
دعوای اعسار به مرد این امکان را می دهد تا با اثبات عدم توانایی مالی خود، از پرداخت یکجای مهریه معاف شده و دادگاه با در نظر گرفتن وضعیت مالی او، مبلغی را به عنوان پیش پرداخت (پیش قسط) و سپس اقساط ماهانه برای پرداخت مهریه تعیین کند. شرط اصلی برای پذیرش اعسار، اثبات واقعی ناتوانی مالی است.
چه کسانی می توانند درخواست اعسار دهند؟
هر مردی که مهریه به ذمه اوست و توانایی پرداخت تمام یا بخشی از آن را به صورت یکجا ندارد، می تواند درخواست اعسار ارائه دهد. این شامل مردانی می شود که هیچ مالی ندارند یا اموالشان در حد مستثنیات دین است یا درآمدشان کفاف پرداخت یکجای مهریه را نمی دهد.
مدارک لازم و نحوه تنظیم دادخواست اعسار
برای طرح دعوای اعسار، مرد باید مدارکی را به دادگاه ارائه دهد که نشان دهنده وضعیت مالی او باشد. این مدارک معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- دادخواست اعسار از پرداخت مهریه.
- لیست کامل اموال منقول و غیرمنقول (شامل خودرو، ملک، حساب های بانکی، سهام و غیره).
- لیست بدهی ها و تعهدات مالی (مانند اقساط وام، بدهی به اشخاص دیگر).
- شهادت دو شاهد مطلع که از وضعیت مالی مرد آگاه باشند و اعسار او را تأیید کنند.
- گواهی عدم توقیف اموال از اداره ثبت اسناد (در صورت عدم وجود مال قابل توقیف).
- مدارک مربوط به شغل و میزان درآمد.
دادخواست باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شود و مرد باید در متن دادخواست به صراحت، وضعیت مالی و دلایل عدم توانایی خود را توضیح دهد.
مراحل رسیدگی به پرونده اعسار در دادگاه
پس از ثبت دادخواست اعسار، پرونده به دادگاه خانواده ارجاع داده می شود. دادگاه وقت رسیدگی تعیین کرده و طرفین (زوج و زوجه) را احضار می کند. در جلسه رسیدگی، قاضی با بررسی مدارک ارائه شده، استماع اظهارات طرفین و شهادت شهود، در مورد پذیرش یا رد اعسار تصمیم گیری می کند. زوجه نیز می تواند برای رد ادعای اعسار مرد، مدارکی دال بر تمکن مالی او ارائه دهد.
نتایج پذیرش اعسار (تقسیط مهریه) و اهمیت پرداخت به موقع اقساط
در صورت پذیرش اعسار، دادگاه حکم به تقسیط مهریه صادر می کند. این حکم شامل یک پیش قسط و سپس اقساط ماهانه است که مبلغ و تعداد آن ها با توجه به وضعیت مالی مرد و تشخیص قاضی تعیین می شود. پرداخت به موقع این اقساط اهمیت حیاتی دارد. چنانچه مرد پس از قسط بندی مهریه، بدون عذر موجه از پرداخت اقساط خودداری کند، زن می تواند مجدداً از دادگاه درخواست حکم جلب و حبس او را بنماید. این بار، زندان به دلیل عدم پرداخت اقساط تعیین شده خواهد بود و نه اصل مهریه.
راهکارهای تعدیل اقساط مهریه در صورت تغییر شرایط مالی مرد
اگر پس از صدور حکم تقسیط مهریه، شرایط مالی مرد تغییر کرده و او قادر به پرداخت اقساط قبلی نباشد (مثلاً شغل خود را از دست بدهد یا دچار بیماری شود)، می تواند مجدداً دادخواست «تعدیل اقساط مهریه» به دادگاه ارائه دهد. دادگاه با بررسی شرایط جدید، در صورت لزوم، میزان اقساط را کاهش یا نحوه پرداخت را تغییر خواهد داد.
مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه: تفاوت در قابلیت حبس
نوع تعیین مهریه در عقدنامه، یعنی «عندالمطالبه» یا «عندالاستطاعه»، نقش مهمی در نحوه مطالبه آن و امکان صدور حکم حبس برای مرد دارد.
تعریف و ویژگی های مهریه عندالمطالبه و تبعات عدم پرداخت آن
مهریه عندالمطالبه به این معناست که زن می تواند هر زمان پس از عقد، بدون هیچ قید و شرطی، مهریه خود را از مرد مطالبه کند. در این نوع مهریه، فرض بر این است که مرد توانایی پرداخت دارد، مگر اینکه خود مرد خلاف آن را ثابت کند و دادخواست اعسار دهد. در صورت عدم پرداخت مهریه عندالمطالبه و عدم اثبات اعسار، یا عدم پرداخت اقساط پس از اعسار، مرد برای میزان ۱۱۰ سکه اول می تواند مشمول حکم جلب و حبس شود.
تعریف و ویژگی های مهریه عندالاستطاعه و چرایی عدم امکان حبس برای آن
مهریه عندالاستطاعه به این معناست که مطالبه و دریافت مهریه توسط زن، مشروط به توانایی مالی مرد است. در این حالت، بار اثبات استطاعت مالی مرد بر عهده زن می باشد. یعنی زن باید در دادگاه ثابت کند که مرد دارای اموال و دارایی کافی برای پرداخت مهریه است. اگر زن نتواند تمکن مالی مرد را ثابت کند، مرد تکلیفی به پرداخت مهریه نخواهد داشت و در نتیجه، برای مهریه عندالاستطاعه امکان صدور حکم جلب و حبس وجود ندارد. این نوع مهریه، از نظر قانونی، حمایت کمتری برای زن در زمینه وصول سریع مهریه ایجاد می کند.
جدول مقایسه ای بین دو نوع مهریه از جنبه های مختلف
ویژگی | مهریه عندالمطالبه | مهریه عندالاستطاعه |
---|---|---|
زمان مطالبه | هر زمان پس از عقد | منوط به اثبات تمکن مالی مرد |
بار اثبات | اثبات عدم توانایی مالی (اعسار) بر عهده مرد است. | اثبات توانایی مالی بر عهده زن است. |
امکان حبس | بله (برای ۱۱۰ سکه اول در صورت عدم پرداخت یا عدم اعسار) | خیر (امکان حبس وجود ندارد) |
ضمانت اجرا | قوی تر، امکان جلب و حبس | ضعیف تر، صرفاً مالی (توقیف اموال در صورت اثبات تمکن) |
مراحل مطالبه و وصول مهریه از سوی زن (گام به گام)
مطالبه مهریه از سوی زن دارای مراحل قانونی مشخصی است که می تواند از دو مسیر اصلی «اداره ثبت اسناد» و «دادگاه خانواده» پیگیری شود. انتخاب مسیر صحیح می تواند در سرعت و موفقیت پرونده مؤثر باشد.
مرحله اول: اقدام از طریق اداره ثبت
در گام نخست، زن می تواند برای مطالبه مهریه به دفترخانه ای که عقد ازدواج در آن به ثبت رسیده است، مراجعه کند. این روش معمولاً سریع تر و کم هزینه تر است، به خصوص اگر مرد اموال رسمی و قابل شناسایی داشته باشد.
- مراجعه به دفترخانه ثبت عقد و درخواست صدور اجرائیه: زن با ارائه سند ازدواج، درخواست صدور اجرائیه مهریه را به دفترخانه ارائه می دهد. دفترخانه پس از بررسی، اجرائیه را صادر می کند.
- معرفی اموال مرد به اجرای ثبت: با در دست داشتن اجرائیه، زن باید به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کرده و در صورت اطلاع، اموال رسمی مرد (مانند ملک، خودرو، حساب بانکی) را به واحد اجرای ثبت معرفی کند.
- توقیف اموال و مزایده: اجرای ثبت پس از دریافت درخواست، دستور توقیف اموال معرفی شده را صادر می کند. در صورت عدم پرداخت مهریه توسط مرد پس از توقیف، اموال به مزایده گذاشته شده و از محل فروش آنها، مهریه زن پرداخت می شود.
مرحله دوم: اقدام از طریق دادگاه خانواده
اگر زن نتواند از طریق اجرای ثبت به مهریه خود دست یابد (مثلاً مرد مالی نداشته باشد یا اموالش شناسایی نشود)، یا از ابتدا بخواهد دعوای مهریه را از طریق مراجع قضایی پیگیری کند، باید به دادگاه خانواده مراجعه نماید.
- تنظیم دادخواست مطالبه مهریه: زن باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست مطالبه مهریه را تنظیم و ثبت کند. در این دادخواست، میزان مهریه، نوع آن (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) و مشخصات طرفین باید ذکر شود.
- روند رسیدگی در دادگاه و صدور حکم: پس از ثبت دادخواست، پرونده به شعبه مربوطه دادگاه خانواده ارجاع و وقت رسیدگی تعیین می شود. طرفین در جلسات دادگاه حاضر شده و دفاعیات خود را ارائه می دهند. دادگاه پس از بررسی شواهد و مدارک، اقدام به صدور حکم پرداخت مهریه می کند.
- اهمیت تعیین وکیل برای زن: با توجه به پیچیدگی های حقوقی پرونده های مهریه، حضور وکیل متخصص می تواند به زن در پیگیری صحیح پرونده، معرفی اموال مرد و تسریع در روند وصول مهریه کمک شایانی کند.
در چه صورتی امکان مطالبه مهریه از پدر شوهر یا سهم الارث شوهر وجود دارد؟
اصولاً مهریه از اموال خود زوج پرداخت می شود، اما در شرایط خاصی امکان مطالبه مهریه از پدر شوهر یا سهم الارث شوهر نیز وجود دارد:
- مطالبه از پدر شوهر (ضامن): اگر پدر شوهر در عقدنامه به صورت رسمی و کتبی، پرداخت مهریه را ضمانت کرده باشد، زن می تواند در صورت عدم پرداخت توسط زوج، مهریه خود را از پدر شوهر مطالبه کند.
- مطالبه از سهم الارث شوهر: در صورت فوت شوهر، مهریه زن به عنوان یک دین ممتاز، قبل از تقسیم ارث، از ماترک (اموال به جا مانده) او پرداخت می شود. زن می تواند با ارائه درخواست به دادگاه، سهم الارث مرد را توقیف کرده و مهریه خود را از آن دریافت کند.
عدم پرداخت اقساط مهریه: عواقب و راهکارها
پس از اینکه مهریه قسط بندی شد، مسئولیت مرد در پرداخت منظم اقساط آغاز می شود. هرگونه کوتاهی در این زمینه، می تواند پیامدهای حقوقی جدی برای او به همراه داشته باشد.
پیامدهای حقوقی و کیفری عدم پرداخت اقساط مهریه
اگر مرد پس از صدور حکم اعسار و تقسیط مهریه، اقساط تعیین شده را در موعد مقرر نپردازد، زن می تواند مجدداً به دادگاه مراجعه کرده و درخواست صدور حکم جلب او را مطرح کند. در این حالت، حبس مرد به دلیل عدم اجرای حکم دادگاه در پرداخت اقساط است و تا زمان پرداخت اقساط معوقه یا تعیین تکلیف جدید، ادامه خواهد داشت.
امکان صدور حکم جلب مجدد پس از قسط بندی
بله، این امکان وجود دارد. پس از قسط بندی مهریه، مرد موظف است اقساط را به موقع پرداخت کند. اگر مرد در پرداخت حتی یک قسط نیز تأخیر کند یا از پرداخت آن خودداری نماید، زن می تواند با مراجعه به دادگاه، گواهی عدم پرداخت اقساط را دریافت کرده و با استناد به آن، درخواست صدور حکم جلب مجدد برای مرد را بنماید. این حکم جلب تا زمان پرداخت اقساط معوقه معتبر خواهد بود.
نقش «عدم اعسار» در حکم جلب مجدد
در صورتی که مرد پس از قسط بندی، توانایی پرداخت اقساط را داشته باشد اما از پرداخت آن سرباز زند، به معنای «عدم اعسار» از پرداخت اقساط تلقی می شود. در این شرایط، دادگاه بدون درنگ حکم جلب صادر خواهد کرد. تنها راهکار مرد برای جلوگیری از حبس، پرداخت اقساط معوقه یا اثبات تغییر در وضعیت مالی خود (با طرح دعوای تعدیل اقساط) است.
مدت زمان زندان برای مهریه چقدر است؟ (ابهام زدایی)
یکی از پرسش های متداول، مربوط به مدت زمان حبس برای مهریه است. مهم است که بدانیم برای حبس مهریه، مدت زمان مشخص و ثابتی در قانون پیش بینی نشده است.
مدت زمان حبس مهریه بسته به عوامل مختلفی متغیر است و به هیچ عنوان از پیش تعیین شده نیست. این عوامل شامل:
- میزان مهریه: هرچه میزان مهریه (تا سقف ۱۱۰ سکه) بیشتر باشد، ممکن است فشار برای پرداخت نیز بیشتر باشد، اما این به معنای طولانی تر شدن خودکار مدت حبس نیست.
- توانایی مالی مرد: قاضی وضعیت مالی مرد را به دقت بررسی می کند. اگر مرد توانایی پرداخت داشته باشد و از آن خودداری کند، حکم حبس صادر می شود.
- نقش قاضی و شرایط پرونده: قاضی با در نظر گرفتن تمام جوانب پرونده، از جمله تلاش مرد برای پرداخت، تعداد اقساط پرداخت شده و عدم پرداخت اقساط، تصمیم گیری می کند.
- هدف اصلی حبس: همانطور که پیشتر اشاره شد، هدف از حبس، نه مجازات، بلکه فشار برای پرداخت بدهی است. به محض اینکه مرد اقساط معوقه را پرداخت کند یا ترتیبی برای پرداخت آن بدهد، از زندان آزاد می شود. بنابراین، مدت حبس تا زمانی است که مرد به تعهدات خود عمل کند یا راهکار قانونی دیگری ارائه شود.
در نتیجه، نمی توان گفت که ندادن مهریه چند سال زندان دارد. حبس مهریه، حبس مطلق با مدت زمان مشخص نیست و پایان آن منوط به اقدام از سوی بدهکار است.
سوالات متداول (FAQ)
سوالات متداول
آیا بعد از صدور حکم اعسار باز هم ممکن است مرد زندانی شود؟
بله، در صورتی که مرد پس از صدور حکم اعسار و تقسیط مهریه، بدون دلیل موجه از پرداخت اقساط تعیین شده خودداری کند، زن می تواند با مراجعه به دادگاه و ارائه گواهی عدم پرداخت، مجدداً درخواست صدور حکم جلب و حبس او را بنماید. در این حالت، حبس به دلیل عدم اجرای حکم دادگاه در پرداخت اقساط خواهد بود.
آیا در طلاق توافقی، عدم پرداخت مهریه زندان دارد؟
در طلاق توافقی، زوجین در مورد مهریه و نحوه پرداخت آن به توافق می رسند و این توافق در دادنامه طلاق ذکر می شود. اگر مرد بر اساس توافق انجام شده، مهریه را نپردازد، زن می تواند از طریق اجرای احکام دادگاه، برای مطالبه مهریه اقدام کند. در صورتی که توافق بر پرداخت مهریه به صورت عندالمطالبه و زیر سقف ۱۱۰ سکه باشد و مرد توانایی پرداخت را داشته باشد اما خودداری کند یا پس از قسط بندی، اقساط را نپردازد، می تواند منجر به حبس شود.
آیا مهریه از سهم الارث قابل وصول است؟
بله، در صورت فوت شوهر، مهریه زن به عنوان یک دین ممتاز از ماترک (اموال به جا مانده) شوهر قبل از تقسیم ارث بین ورثه، پرداخت می شود. زن می تواند با ارائه درخواست به دادگاه و اثبات طلب خود، نسبت به توقیف و وصول مهریه از اموال متوفی اقدام کند. ورثه تنها پس از کسر مهریه و سایر دیون متوفی، می توانند سهم الارث خود را دریافت کنند.
آیا مهریه به هر تعداد سکه که باشد، مرد می تواند درخواست اعسار دهد؟
بله، مرد می تواند برای هر تعداد سکه مهریه (چه کمتر و چه بیشتر از ۱۱۰ سکه) درخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه ارائه دهد. دادگاه با بررسی شرایط مالی او، در مورد تقسیط مهریه تصمیم گیری می کند. با این حال، همانطور که قبلاً ذکر شد، ضمانت اجرای کیفری (حبس) تنها برای ۱۱۰ سکه اول مهریه است.
آیا قانون ۱۱۰ سکه برای مهریه های قبلی هم اعمال می شود؟
بله، قانون ۱۱۰ سکه مهریه عطف به ماسبق می شود و شامل مهریه هایی که قبل از تصویب این قانون تعیین شده اند نیز می گردد. بنابراین، حتی اگر مهریه در عقدنامه ای قبل از تصویب قانون جدید (مثلاً سال ۱۳۸۵) ۲۰۰ سکه تعیین شده باشد، ضمانت اجرای حبس تنها برای ۱۱۰ سکه اول آن اعمال خواهد شد و برای مابقی، زن صرفاً می تواند از طریق توقیف اموال اقدام کند.
نتیجه گیری
موضوع «آیا مهریه زندان دارد یا نه» یکی از چالش برانگیزترین مسائل حقوقی خانواده در ایران است که پاسخ آن نیازمند درک دقیق قوانین و رویه های قضایی است. همانطور که تشریح شد، عدم پرداخت مهریه می تواند منجر به حبس مرد شود، اما این امر تحت شرایط خاص و صرفاً برای ۱۱۰ سکه اول مهریه عندالمطالبه و در صورت عدم توانایی مرد در اثبات اعسار یا عدم پرداخت اقساط پس از قسط بندی، اعمال می گردد. مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه صرفاً جنبه مالی داشته و ضمانت اجرای کیفری ندارد. همچنین، مهریه عندالاستطاعه نیز به دلیل ضرورت اثبات تمکن مالی مرد توسط زن، منجر به حبس نخواهد شد. در نهایت، آگاهی از مفهوم مستثنیات دین و امکان درخواست اعسار یا تعدیل اقساط، از حقوق مهم مردان در مواجهه با پرونده های مهریه است.
درک این نکات کلیدی، به هر دو طرف رابطه زناشویی کمک می کند تا با دیدی واقع بینانه و حقوقی، نسبت به تعهدات و حقوق خود اقدام نمایند و از بروز مشکلات و سردرگمی های قانونی جلوگیری کنند. پیچیدگی های این حوزه، لزوم مشاوره با وکلای متخصص را بیش از پیش آشکار می سازد تا هرگونه اقدام قانونی، بر پایه دانش و تجربه صحیح صورت پذیرد.
برای دریافت مشاوره حقوقی تخصصی و راهنمایی در پرونده های مهریه، با وکلای مجرب ما در [نام وبسایت/مؤسسه] تماس بگیرید. همین حالا با ما تماس بگیرید یا فرم مشاوره را پر کنید.