تقاضای صدور سند مالکیت
تقاضای صدور سند مالکیت
تقاضای صدور سند مالکیت به فرایند قانونی اطلاق می شود که طی آن، مالکان املاک فاقد سند رسمی، به ویژه از طریق سامانه
امروزه، بخش قابل توجهی از املاک در کشور فاقد اسناد رسمی شش دانگ هستند و این وضعیت، چالش های حقوقی و اقتصادی متعددی را برای مالکان و فعالان بازار مسکن ایجاد می کند. «قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی» که در سال ۱۳۹۰ به تصویب رسید و اصلاحات بعدی آن، بستر قانونی را برای حل این معضل فراهم آورد. این قانون، با راه اندازی «سامانه ثبت نام درخواست صدور سند مالکیت» موسوم به سامانه ثبت ملک، فرآیند پیگیری و دریافت سند رسمی را برای متقاضیان تسهیل کرده است. در کنار این قانون، تحولات اخیر و آینده نگری های قانونی نظیر «قانون الزام به ثبت رسمی معاملات» و معرفی «سامانه ساغر (ساماندهی اسناد غیر رسمی)»، بر اهمیت هرچه بیشتر
چرا داشتن سند مالکیت رسمی حیاتی است؟
سند رسمی مالکیت، بنیان حقوقی هرگونه تصرف و معامله بر ملک است و عدم وجود آن می تواند تبعات گسترده ای در پی داشته باشد. در جامعه ای که مسائل مربوط به املاک از پیچیدگی های خاص خود برخوردار است، تفاوت بین یک سند رسمی و یک سند عادی، فراتر از یک تفاوت شکلی، به معنای تفاوت در اعتبار، امنیت و ارزش قانونی است.
انواع اسناد مالکیت در ایران
شناخت تفاوت میان انواع اسناد مالکیت، نخستین گام در درک اهمیت سند رسمی است:
- سند رسمی: این اسناد در دفاتر اسناد رسمی یا ادارات ثبت اسناد و املاک کشور، مطابق با تشریفات قانونی تنظیم می شوند. اسناد رسمی به دو شکل رایج «منگوله دار» (دفترچه ای) و «تک برگی» (دارای هولوگرام و شناسه یکتای ملی) موجودند. این نوع سند، در محاکم قضایی و ادارات دولتی دارای اعتبار مطلق است و قابلیت انکار یا تردید نسبت به آن، جز با اثبات تزویر یا جعل، وجود ندارد.
- سند عادی (قولنامه، مبایعه نامه، بنچاق): اسناد عادی، مدارکی هستند که بین اشخاص و بدون دخالت نهادهای رسمی تنظیم می شوند.
اخذ سند ملک قولنامه ای یکی از شایع ترین درخواست ها در این حوزه است. هرچند این اسناد در برخی موارد می توانند به عنوان دلایل اثباتی در مراجع قضایی مطرح شوند، اما از اعتبار و قدرت اجرایی اسناد رسمی برخوردار نیستند. چالش هایی نظیر قابلیت جعل، تداخل با حقوق اشخاص ثالث و عدم پذیرش در سیستم بانکی برای اعطای تسهیلات، از معایب عمده اسناد عادی محسوب می شوند.
مزایای بی بدیل سند رسمی مالکیت
در اختیار داشتن سند رسمی، منافع و مزایای متعددی را برای مالک به ارمغان می آورد که مهمترین آن ها عبارتند از:
- قدرت اثباتی مطلق: در دعاوی حقوقی، سند رسمی قوی ترین دلیل برای اثبات مالکیت است و از بروز اختلافات و طرح دعاوی احتمالی جلوگیری می کند.
- تضمین حق مالکیت و امنیت سرمایه گذاری: سند رسمی، حقوق مالک را در برابر ادعاهای واهی و تصرفات غیرقانونی تضمین کرده و به سرمایه گذاری در بخش املاک، امنیت می بخشد.
- سهولت در نقل و انتقال: معاملات رسمی و ثبت آن ها در دفاتر اسناد رسمی، فرآیند انتقال مالکیت را سریع، شفاف و قانونی می کند و از ابطال وکالت نامه ها در اثر فوت یا جنون فروشنده جلوگیری می نماید.
- امکان اخذ تسهیلات بانکی: بانک ها و مؤسسات مالی، تنها با وثیقه گذاری املاک دارای سند رسمی، تسهیلات و وام اعطا می کنند.
- دسترسی به خدمات شهری:
دریافت انشعابات آب، برق، گاز و تلفن برای املاک فاقد سند رسمی با چالش های جدی روبرو است. - افزایش ارزش معاملاتی: ملکی که دارای سند رسمی است، در بازار از ارزش و اعتبار بیشتری برخوردار بوده و قابلیت فروش آن به مراتب بالاتر است.
آشنایی با سامانه ثبت نام درخواست صدور سند مالکیت (sabtemelk.ssaa.ir )
در پاسخ به نیاز روزافزون جامعه برای رسمیت بخشیدن به املاک فاقد سند، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، «سامانه ثبت نام درخواست صدور سند مالکیت» را راه اندازی کرده است. این سامانه، که به
sabtemelk.ssaa.ir چیست و چرا ایجاد شد؟
«قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی»، که به «ماده ۱۴۷ اصلاحی قانون ثبت» نیز شهرت دارد، مبنای قانونی ایجاد این سامانه است. هدف اصلی از راه اندازی
خدمات و امکانات اصلی سامانه ثبت ملک
سامانه
- درخواست پذیرش جدید: برای متقاضیانی که برای اولین بار قصد
تقاضای صدور سند مالکیت را دارند. - تکمیل درخواست: جهت ادامه فرآیند برای پرونده هایی که قبلاً ثبت شده و نیاز به تکمیل یا اصلاح اطلاعات دارند.
- اطلاع رسانی پرونده: برای پیگیری وضعیت درخواست ثبت شده با استفاده از
شماره پرونده وکد ملی متقاضی. - راهنمای کاربری: این بخش، دستورالعمل های لازم برای استفاده از سامانه را ارائه می دهد.
شرایط مشمولیت: چه املاکی می توانند برای سند رسمی اقدام کنند؟
قبل از هر اقدامی، متقاضیان باید اطمینان حاصل کنند که ملک آن ها واجد شرایط
املاک واجد شرایط بر اساس قانون تعیین تکلیف
املاکی که در شرایط زیر قرار دارند، می توانند برای
- املاک خریداری شده با اسناد عادی: شامل
اراضی کشاورزی ، باغات و ساختمان هایی که دارای سابقه ثبت به نام اشخاص هستند و متقاضی، تمام یا قسمتی از آن را به صورت عادی (با قولنامه یا مبایعه نامه) خریداری کرده ولی موفق بهاخذ سند ملک قولنامه ای نشده است. - املاک مشاعی با تصرفات مجزا: املاکی که دارای سابقه ثبت هستند و متقاضی مالک رسمی مشاعی آن است، اما تصرفات وی در محل مجزا شده و به دلیل عدم دسترسی به سایر
مالکین مشاعی ، فوت مالک اصلی، یا عدم دسترسی بهورثه ، موفق بهاخذ سند شش دانگ نشده است. - اعیانی روی اراضی وقفی: املاکی که عرصه آن ها وقف است و متقاضی با داشتن
حق احداث اعیانی (ساختمان) آن را اجاره کرده، اما موفق بهاخذ سند مالکیت اعیانی نشده است.
املاک غیرمشمول: چه املاکی نمی توانند درخواست دهند و چرا؟
برخی املاک، حتی با وجود نداشتن سند رسمی، نمی توانند از طریق
- اراضی و املاک فاقد هرگونه سابقه ثبتی: املاکی که حتی به صورت عادی نیز هیچ سابقه ثبتی ندارند.
- املاک فاقد بنا: زمین های صرف، چه محصور و چه غیرمحصور، مشمول این قانون نمی شوند.
- املاکی که مالک آن ها در قید حیات و در دسترس است: اگر مالک اصلی زنده و حاضر به تنظیم سند رسمی در دفترخانه باشد، نیازی به این فرآیند نیست.
- املاکی که مالک آن ها فوت کرده، اما ورثه در دسترس هستند: در این موارد،
ورثه می توانند از طریقانحصار وراثت و تقسیم ترکه اقدام به اخذ سند کنند. - اراضی ملی، دولتی، موات، منابع طبیعی و عمومی: این اراضی دارای قوانین و مراجع رسیدگی خاص خود هستند و مشمول
قانون تعیین تکلیف نمی شوند.
مدارک لازم برای تقاضای صدور سند مالکیت (چک لیست کامل)
جمع آوری و آماده سازی دقیق مدارک، یکی از حیاتی ترین مراحل در
مدارک هویتی متقاضی
- تصویر برابر اصل صفحه اول شناسنامه و کارت ملی متقاضی (برای اشخاص حقیقی).
- تصویر برابر اصل مدرک دال بر نمایندگی (مانند وکالت نامه رسمی، قیم نامه، یا گواهی انحصار وراثت) در صورت اقدام از طریق نماینده قانونی.
- تصویر برابر اصل اساسنامه، آگهی تأسیس و آخرین تغییرات شرکت (برای اشخاص حقوقی).
مدارک مالکیت و مربوط به ملک
- تصویر برابر اصل مبایعه نامه یا قولنامه (و تمامی اسناد عادی متوالی که نحوه انتقال ملک به متقاضی را نشان می دهند).
- تصویر برابر اصل سند مالکیت مشاعی (در صورتی که نوع مالکیت مشاعی و تصرفات مجزا باشد).
- تصویر برابر اصل صفحات دوم، سوم، چهارم و آخرین صفحه نقل و انتقالات سند مالکیت (در صورت وجود سابقه ثبت).
- اصل یا کپی برابر اصل مدارکی که تصرفات متقاضی را تأیید کند (مانند قبض آب، برق، گاز، تلفن به نام متقاضی، گواهی شوراهای محلی).
مدارک فنی و نقشه برداری (بسیار حیاتی)
این بخش، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و نیاز به دقت فراوان دارد. تهیه این مدارک باید توسط
نقشه UTM ملک (تحت سامانه شمیم): - تهیه شده توسط
کارشناس رسمی دادگستری در رشته نقشه برداری یا امور ثبتی با مهر و امضای معتبر. - محتویات دقیق نقشه: ابعاد دقیق تمامی اضلاع، مساحت عرصه و اعیان (بنا)، جدول مختصات UTM نقاط گوشه ملک.
- دقت این نقشه برای جلوگیری از تداخل با املاک مجاور و جلوگیری از برگشت پرونده، بسیار حائز اهمیت است.
- تهیه شده توسط
فرم تکمیل شده گواهی تعیین مختصات ملک: این فرم باید شامل اطلاعات دقیق مختصات ملک بوده و به تأیید کارشناس رسمی برسد.فایل نقشه اکسل (پارسل مپ): این فایل حاوی اطلاعات هندسی ملک است و باید به همراه سایر مدارک فنی بارگذاری شود.
مدارک مالی
- اصل فیش بانکی پرداخت هزینه تقاضانامه (مبلغ فعلی: ۱۸۵,۰۰۰ تومان در سال ۱۴۰۳ به شماره حساب سازمان ثبت اسناد و املاک کشور) یا تأییدیه پرداخت آنلاین.
سایر مدارک
- نسخه چاپی تقاضانامه (پس از تکمیل آنلاین و تأیید نهایی، باید چاپ شود و فاقد هرگونه خطا باشد).
نکات مهم در تهیه و بارگذاری مدارک: تمامی مدارک باید به صورت خوانا و با فرمت ها و حجم مجاز (معمولاً PDF با حجم حداکثر ۱۵۰ کیلوبایت برای هر فایل) اسکن شوند.
راهنمای گام به گام ثبت تقاضای صدور سند مالکیت در سامانه sabtemelk.ssaa.ir
فرآیند ثبت درخواست در
گام ۱: آماده سازی اولیه (پیش از ورود به سامانه)
پیش از مراجعه به سامانه، از آماده بودن کامل مدارک زیر اطمینان حاصل کنید:
- تهیه نقشه
UTM ، گواهی مختصات و فایلپارسل مپ توسطکارشناس رسمی دادگستری . - جمع آوری و اسکن تمامی مدارک لازم (هویتی، مالکیت و فنی) با فرمت و حجم مجاز (مثلاً PDF).
گام ۲: ورود به سامانه
با مرورگر وب خود به آدرس
گام ۳: مطالعه و تأیید توافقنامه
صفحه ای شامل توافقنامه مربوط به
گام ۴: تکمیل فرم های اطلاعاتی
این مرحله شامل ورود دقیق اطلاعات در فرم های مختلف سامانه است. به نکات زیر توجه کنید:
مشخصات متقاضی: اطلاعات هویتی شاملکد ملی ، نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد و تعیین نوع نقش (حقیقی یا حقوقی) را وارد کنید.تأکید می شود اعداد را با کیبورد انگلیسی وارد نمایید. مشخصات ملک: جزئیات دقیق ملک شامل استان، شهرستان، بخش، شماره پلاک ثبتی (در صورت وجود)، متراژ دقیق عرصه و اعیان، و نوع کاربری (مسکونی، تجاری، زراعی و غیره) را تکمیل کنید.موضوع درخواست: در این قسمت، نوع ملک (مثلاًملک قولنامه ای ،املاک مشاعی ،اعیانی وقفی ) و سابقه استفاده ازماده ۱۴۷ را مشخص کنید.- پس از تکمیل هر فرم، اطلاعات را ذخیره و به مرحله بعدی بروید.
گام ۵: بارگذاری مدارک اسکن شده
در این بخش، مدارکی که در
گام ۶: پرداخت هزینه ثبت درخواست
هزینه
- آنلاین: از طریق درگاه بانکی موجود در سامانه.
- آفلاین: با واریز به شماره حساب اعلام شده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و درج مشخصات فیش در سامانه.
گام ۷: چاپ تقاضانامه، امضا و ارسال پستی مدارک
پس از تکمیل تمامی مراحل آنلاین، لازم است:
- فرم تکمیل شده
تقاضانامه را از سامانه چاپ کنید. - متقاضی (یا نماینده قانونی وی) آن را
امضا واثر انگشت خود را ثبت کند. - کلیه مدارک فیزیکی (نسخه های برابر اصل شده) را به همراه
تقاضانامه چاپی ، از طریقپست سفارشی بهواحد ثبتی مربوطه ارسال نمایید. رسید پستی را با دقت نگهداری کنید.
گام ۸: ثبت اطلاعات مرسوله پستی در سامانه و دریافت شماره پرونده
پس از ارسال مدارک پستی، مجدداً به سامانه مراجعه کرده و
فرآیند رسیدگی و صدور سند مالکیت پس از ثبت آنلاین
پس از اتمام مراحل ثبت آنلاین در
نقش دبیرخانه هیئت قانون تعیین تکلیف اراضی فاقد سند رسمی
پرونده های ثبت شده در
- بررسی اولیه پرونده ها: دبیرخانه مسئولیت دارد تا پرونده ها را از نظر تکمیل بودن مدارک و مطابقت با شرایط قانونی بررسی کند.
- ارجاع به کارشناسان: پرونده های کامل شده به
کارشناسان منتخب اداره ثبت ارجاع داده می شوند. - اعزام کارشناسان به محل ملک: کارشناسان اداره ثبت، حداکثر ظرف مدت ۲۰ روز از تاریخ ارجاع پرونده، برای بازدید و بررسی میدانی، به محل ملک متقاضی مراجعه می کنند.
- تهیه صورت جلسه: پس از بازدید،
صورت جلسه ای از وضعیت ملک تهیه می شود که به امضای مالک و چهار نفر از معتمدین محلی می رسد. این صورت جلسه، پایه و اساس رأی هیئت خواهد بود.
آگهی عمومی و مهلت اعتراض
پس از بررسی ها و تأیید دبیرخانه:
- انتشار رأی هیئت:
رأی هیئت در یکی ازروزنامه های کثیرالانتشار و همچنین در محل ملک، آگهی می شود تا عموم مردم (به خصوص همسایگان و مدعیان احتمالی) از آن مطلع شوند. - مهلت قانونی اعتراض: از تاریخ انتشار آگهی،
مهلت ۹۰ روزه قانونی برایاعتراض به رأی هیئت در نظر گرفته می شود.مرجع رسیدگی به اعتراضات، دادگاه است .
صدور سند مالکیت رسمی
در صورتی که در
هزینه های مرتبط با تقاضای صدور سند مالکیت (جزئیات کامل)
| ردیف | عنوان هزینه | توضیحات | مبلغ تقریبی (سال ۱۴۰۳) |
|---|---|---|---|
| ۱ | هزینه ثابت |
مبلغ ثابت واریزی به حساب سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در زمان ثبت درخواست آنلاین. | ۱۸۵,۰۰۰ تومان |
| ۲ | هزینه تهیه مدارک فنی | شامل تهیه |
متغیر (معمولاً بین ۲ تا ۱۰ میلیون تومان) |
| ۳ | هزینه ثبت (حقوق دولتی) | معادل |
متغیر |
| ۴ | مابه التفاوت هزینه ثبتی | در صورتی که برای ملک مورد تقاضا، سابقه صدور سند اولیه وجود نداشته باشد (مثلاً برای اولین بار سند صادر می شود)، این هزینه نیز محاسبه و دریافت می شود. | متغیر |
| ۵ | هزینه های جانبی | شامل |
متغیر (کمتر) |
پرداخت هزینه های مربوط به تهیه
نقشه UTM و سایر مدارک فنی بهکارشناس رسمی دادگستری ، باید پیش از ثبت نام درسامانه سبت ملک انجام شود.
تحولات جدید و آینده نگر: قانون الزام به ثبت رسمی معاملات و سامانه ساغر
افق
معرفی «قانون الزام به ثبت رسمی معاملات »
یکی از مهمترین تحولات قانونی در سال های اخیر، تصویب «
«سامانه ساغر (ساماندهی اسناد غیر رسمی) »
در راستای اجرای
پیگیری وضعیت درخواست صدور سند مالکیت (پس از ثبت)
پس از ثبت موفقیت آمیز
نحوه ورود به بخش «اطلاع رسانی پرونده»
برای پیگیری وضعیت پرونده، مراحل زیر را دنبال کنید:
- به آدرس
sabtemelk.ssaa.ir مراجعه کنید. - در صفحه اصلی سامانه، گزینه
اطلاع رسانی پرونده را انتخاب نمایید. - در صفحه باز شده،
شماره پرونده (که در پایان ثبت نام آنلاین دریافت کرده اید) وکد ملی خود را (که به عنوان رمز عبور نیز عمل می کند) به دقت وارد کنید. کد امنیتی نمایش داده شده را وارد کرده و بر روی دکمه ورود کلیک کنید.
آشنایی با پیام ها و وضعیت های مختلف پرونده
پس از ورود به بخش اطلاع رسانی، می توانید وضعیت فعلی پرونده خود را مشاهده کنید. پیام ها و وضعیت های متفاوتی ممکن است نمایش داده شود، از جمله:
- در انتظار بررسی دبیرخانه
- ارجاع به کارشناس
- کارشناسی انجام شد
- در انتظار آگهی
- آگهی منتشر شد – مهلت اعتراض ۹۰ روزه
- عدم اعتراض – در حال صدور سند
- نقص مدرک – برای رفع نقص اقدام کنید
اهمیت
پیگیری دقیق و منظم
سوالات متداول
زمان تقریبی صدور سند مالکیت پس از ثبت درخواست چقدر است؟
زمان تقریبی صدور سند مالکیت پس از ثبت درخواست متغیر است و به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله حجم پرونده ها در واحد ثبتی مربوطه، عدم وجود نقص در مدارک، و عدم اعتراض در مهلت قانونی ۹۰ روزه. مراحل اولیه بررسی و کارشناسی معمولاً حدود ۲۰ روز به طول می انجامد، اما کل فرآیند تا دریافت سند می تواند از چند ماه تا یک سال یا بیشتر به طول بینجامد.
آیا امکان ویرایش اطلاعات ثبت شده در سامانه پس از ارسال وجود دارد؟
بله، در برخی از مراحل ابتدایی و پیش از تأیید نهایی توسط دبیرخانه، امکان ویرایش اطلاعات وجود دارد. اما پس از طی مراحل مشخص و ارسال پستی مدارک، ویرایش مستقیم توسط متقاضی محدود می شود. در صورت نیاز به ویرایش یا رفع نقص، ممکن است سامانه پیامکی برای شما ارسال کند یا لازم باشد با واحد ثبتی مربوطه تماس بگیرید.
اگر در مراحل ثبت نام آنلاین یا بارگذاری مدارک به مشکل خوردم، چه کاری باید انجام دهم؟
در صورت بروز مشکل در فرآیند ثبت نام آنلاین یا بارگذاری مدارک، می توانید با پشتیبانی سامانه
تفاوت اصلی بین سامانه sabtemelk و سامانه ساغر چیست؟
سامانه
اگر ملک من شرایط لازم برای ثبت در سامانه sabtemelk را نداشت، آیا راهکار دیگری برای اخذ سند رسمی وجود دارد؟
بله، در صورتی که ملک شما مشمول قانون تعیین تکلیف نباشد، همچنان راهکارهای حقوقی دیگری برای اخذ سند رسمی وجود دارد. این موارد شامل طرح دعوای
آیا برای اعیان ملک (ساختمان) که روی زمین وقفی ساخته شده، باید سند جداگانه بگیرم؟
بله، در صورتی که عرصه ملک وقفی باشد و شما دارای
تکلیف خانه های مسکن مهر فاقد سند چیست؟
برای خانه های مسکن مهر فاقد سند، معمولاً پیگیری ها باید از طریق
من یک برگ وکالت از مالک قبلی دارم، آیا می توانم درخواست سند بدهم؟
بله، در صورتی که وکالت نامه شما از نوع
چگونه می توانم استعلام کنم که آیا برای زمین من توسط شخص دیگری درخواست سند داده شده است؟
به طور مستقیم، عموم مردم امکان استعلام درخواست سند ثبت شده توسط اشخاص دیگر را در سامانه ندارند. اما در صورت
اگر درخواست من رد شود، چه کاری باید انجام دهم؟
اگر درخواست شما رد شود، ابتدا باید
آیا پس از دریافت سند تک برگ، نیاز به پرداخت هزینه تفکیک شهرداری دارم؟
در صورتی که ملک شما