پاسخی علمی به یک پرسش عجیب؛ چرا به یکدیگر هدیه میدهیم؟
مردم در سراسر جهان به مناسبت های مختلف مانند کریسمس، سال نو یا تولد به یکدیگر هدایایی می دهند. اما هدف و منشأ این سنت چیست؟ چرا مردم باید برای چیزی با ارزش که بتوانند از آن استفاده کنند، هزینه کنند؟ به گفته چیپ کالول، انسان شناس دانشگاه کلرادو دنور، هدیه دادن ریشه های باستانی دارد و می توان آن را در همه فرهنگ های سراسر جهان یافت. اما پشت این سنت چیست؟
البته هدیه می تواند اهداف مختلفی داشته باشد. روانشناسان دلیل هدیه دادن را انگیزه درونی می دانند. در حالی که متکلمان مسیحیت کاتولیک، بودیسم و اسلام این هدیه را به عنوان راهی برای بیان ارزش های اخلاقی مانند عشق، مهربانی و قدردانی تفسیر می کنند.
از سوی دیگر، از سنکا تا فردریش نیچه، فیلسوفان هدایا را بهترین تجلی خویشتن داری می دانند. بنابراین جای تعجب نیست که هدیه دادن بخش مرکزی بسیاری از روزهای سنتی مانند هانوکا، کریسمس، کوانزا و دیگر تعطیلات در فرهنگ های مختلف است.
با این حال، در میان تمام توضیحات و دلایل ذکر شده برای این هدیه، مارسل ماوس، انسان شناس فرانسوی در سال 1925، یکی از قابل قبول ترین توضیحات را ارائه کرد.
اهدا، دریافت و جبران کنید
موس، مانند بسیاری از انسان شناسان، درگیر معمای جوامعی بود که به شیوه ای افراطی هدیه می دهند. به عنوان مثال، در ساحل شمال غربی کانادا و ایالات متحده، مردم بومی جشنواره های مبادله هدیه برگزار می کنند. در این جشن ها میزبان هدایای زیادی می دهد. یکی از این نمونه ها جشن هدیه سال 1921 بود که توسط رئیس قبیله کواکواکاواکو در کانادا برگزار شد، جایی که اعضای قبیله 400 کیسه آرد، بسیاری از پتوها، ماشین های خیاطی، وسایل خانه، قایق های پارویی، قایق های موتوری و حتی یک میز بیلیارد اهدا کردند.
ماس در مقالهای معروف با عنوان «هدیه» که نزدیک به یک قرن پیش منتشر شد، جشنواره هدایا را شکلی افراطی از بخشش توصیف میکند. با این حال، این رفتار را می توان در اکثر جوامع بشری یافت. با هدیه دادن، چیزهایی را از دست می دهیم که از نظر اقتصادی و توسعه برای ما معنادارتر است.
به عقیده ماوس، یک هدیه منجر به سه عمل جداگانه اما مرتبط می شود: دادن، دریافت و بازگرداندن. عمل هدیه دادن نشان دهنده سخاوت، مهربانی و سپاسگزاری است. از طرفی هدیه دادن نشان دهنده تمایل انسان به قدردانی و پذیرفته شدن است. سومین عمل متقابل یا استرداد است که نشان دهنده بازگشت مهربانی در مقابل هدیه دریافتی است.
اما وقتی انسان هدیه ای می گیرد باید هدیه ای متفاوت از هدیه خود بدهد. به این ترتیب عمل بخشش به چرخه بی پایان دادن و گرفتن تبدیل می شود.
در واقع، این عمل پس دادن است که هدیه را منحصر به فرد می کند. برخلاف خرید چیزی در فروشگاه، که در آن معامله با مبادله پول به کالا ختم می شود، هدایا روابط را ایجاد و حفظ می کنند. هدیه می تواند به معنای انصاف و نشان دادن خوب باشد، زیرا هر هدیه ای معمولاً برابر یا ارزشمندتر از آن چیزی است که داده شده است. در عین حال، هدیه به معنای احترام است، زیرا نشان دهنده تمایل فرد به قدردانی است. به این ترتیب، هدیه دادن افراد را به هم نزدیکتر می کند و آنها را در یک چرخه بی پایان از تعهدات مشترک نگه می دارد.
هدایای بهتری بدهید
آیا همه مصرف کنندگان امروزی ناخواسته از نظریه موش پیروی می کنند؟ از طرفی امروزه بسیاری از افراد از کمبود هدیه رنج می برند، اما دلیل این مشکل فراوانی هدیه است. طبق گزارش گالوپ، خریداران آمریکایی در تعطیلات در سال 2023 975 دلار برای هدایا خرج خواهند کرد که بالاترین رقم از زمان شروع نظرسنجی در سال 1999 است.
از طرفی بسیاری از هدایا به راحتی دور ریخته می شوند. در طول فصل تعطیلات 2019، بیش از 15 میلیارد دلار هدایای خریداری شده توسط آمریکایی ها ناخواسته بود و 4 درصد از آنها مستقیماً به محل دفن زباله رفتند. در سال گذشته، خرید تعطیلات در بریتانیا، کانادا، ژاپن و بسیاری از جاهای دیگر افزایش یافته است.
هدیه امروز همچنین می تواند منبع ترس و عصبانیت باشد. از یک طرف، با دادن هدایا، در یک سنت قدیمی و مرتبط با رشد و حفظ روابط شرکت می کنید. از سوی دیگر، به نظر می رسد برخی جوامع از فصل تعطیلات به عنوان بهانه ای برای مصرف گرایی بیشتر استفاده می کنند.
ایده های موس مصرف کنندگان را تشویق نمی کند. خوب، تعریف او از هدیه دادن نشان می دهد که هر چه هدایا معنادارتر و شخصی تر باشند، احترام و احترام بیشتری به همراه خواهند داشت. یک هدیه گرانبها به ندرت به سطل زباله ختم می شود. اشیاء با ارزش دست ساز یا تجربیات شخصی مانند تورهای غذایی و بالون سواری می توانند از اقلام فله ای که در بسته های پلاستیکی در سراسر جهان ارسال می شوند ارزشمندتر باشند. هدایای با کیفیت از ارزش و حفظ روابط صحبت می کنند.
227227