۷۵ گونه جانوری ایران در لیست «سرخ»/تصادفات جادهای،علت حدود ۵۰ درصد از تلفات گوشتخواران
کارشناس دفتر حفاظت و مدیریت محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: ۷۵ گونه از یک هزار و ۳۶ گونه مهره دار کشور در فهرست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار دارد.
مرضیه موسوی در گفت وگو با خبرنگار شیمیشی به مناسبت روز جهانی گونه های در خطر انقراض (سومین جمعه اردیبهشت ماه مصادف با 7 تیرماه). وی تصریح کرد: از 1036 گونه زنبور عسل کشور، 209 گونه پستاندار، 560 گونه پرنده، 242 گونه خزنده و 25 گونه دوزیست، 75 گونه وارد فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) شده است. در سال 2022 گونه های موجود در این لیست به سه دسته تقسیم می شوند: بحرانی، در معرض خطر و در معرض خطر.
وی به تفاوت طبقه بندی گونه ها در فهرست ملی و فهرست IUCN اشاره کرد و گفت: برخی از گونه های خرس سیاه در فهرست جهانی در رده در معرض خطر انقراض قرار دارند اما در فهرست ملی در رده وضعیت بحرانی قرار دارند. نگاه جهانی به گونه ها با رویکرد ملی متفاوت است. آسیب به محیط زیست بیش از این گونه ها است. اطلاعاتی که در مورد جمعیت و زیستگاه این گونه داریم برای ما مهمتر است، بنابراین آن را در رده بحرانی قرار می دهیم تا بتوانیم برای افزایش حفاظت از آن اعتبار قائل شویم.
کارشناس دفتر حفاظت و مدیریت محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست گفت: مبنای کار و دریافت اعتبار فهرست ملی است که البته این فهرست و فهرست IUCN به یکدیگر نزدیک هستند. گونه های در وضعیت بحرانی و در معرض انقراض را در یک دسته قرار داده ایم، زیرا اگر بخواهیم بر اساس طبقه بندی IUCN عمل کنیم، باید جزئیات بیشتری مانند اندازه دقیق منطقه جغرافیایی گونه ها و تعداد دقیق جمعیت آنها داشته باشیم. . ما آن جزئیات را برای گونه خود نداریم، بنابراین گونه های بحرانی و در حال انقراض را در یک دسته قرار می دهیم و گونه های حفاظت شده و حفاظت شده را در دسته دیگر.
وی گفت: بیش از 50 گونه از ایران در رده در معرض خطر انقراض و حدود 250 گونه در رده حفاظت شده و حفاظت شده قرار دارند.
موسوی در پاسخ به این سوال که در کدام کشورها بیشترین گونه های در معرض انقراض زندگی می کنند، توضیح داد: این گونه ها بیشتر در کشورهای توسعه یافته هستند. این کشورها با مشکلات اقتصادی و فقر روبرو هستند و توسعه آنها پایدار نیست و به دلیل وجود اکوسیستم های مختلف مانند کشورهای قاره آمریکا و حتی آسیا، تنوع گونه ای در این کشورها زیاد است. اروپا تنوع زیادی ندارد، اما دارایی های خود را به خوبی حفظ می کنند.
وی همچنین گفت: ایران کشوری است که به عنوان چهارراه بین آفریقا، آسیا و اروپا محسوب می شود و از شمال غرب به اروپا، از غرب به آفریقا و از شرق به آسیا جاده وجود دارد. این موقعیت جغرافیایی باعث تنوع آب و هوا شده است.
این کارشناس دفتر حفاظت و مدیریت محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست در مورد خطرناک ترین انواع پرندگان در ایران گفت: پرندگان و حشرات آسیایی در وضعیت بسیار بدی به سر می برند به طوری که تاکنون حدود 19 پرنده و 25 حشره در این کشور به سر می برند. در این کشور به حساب می آید. البته اقداماتی برای افزایش جمعیت وجود دارد.
وی به برخی اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست برای حفاظت از کبد آسیایی اشاره کرد و گفت: در تلاش هستیم تا از زیستگاه کبد در توران، میداندشت و شهرستان های همجوار آن حفاظت کنیم. یوزپلنگ گونهای است که بین مناطق مختلف مهاجرت میکند و همین ویژگی باعث میشود که زیستگاههای حفاظتشدهای وجود نداشته باشد و شکار کافی وجود ندارد، بنابراین تلاشها برای حفاظت از مناطق همجوار توران و توران در حال انجام است مزارع و راهروهای بین این مناطق باید حفاظت شود و با اقداماتی بر تعداد شکارچیان افزوده شود.
موسوی همچنین گفت: سازمان محیط زیست در تلاش است تا مشارکت بخش خصوصی و جوامع محلی را جلب کند و زندگی پایداری را ایجاد کند و در صورت حضور آهو در بیرون از محیط زیست به گونهای مانند معدن خصوصی حفاظت میکنند. منطقه از دست نخواهد رفت.
این کارشناس دفتر حفاظت و مدیریت محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست افزایش نیروهای حفاظت فیزیکی برای حفاظت و ارتقای ایمنی زیستگاه های قایق را در دستور کار قرار داد و اظهار داشت: ایمن سازی جاده عباس آباد. . دنبال میشود. تامین روشنایی جاده ها تا حدودی انجام شده است و تشویق وزارت راه برای این کار گامی مثبت برای صیانت از اعتبارات تخصیص یافته برای ادامه این کار است.
وی با بیان اینکه سازمان های مختلف برای حفاظت از محیط زیست با سازمان حفاظت محیط زیست همکاری نمی کنند گفت: متأسفانه سازمان حفاظت محیط زیست تنها متولی حفاظت از حیات وحش شده است و همین امر باعث شده است که دائماً با سازمان های مشارکت کننده درگیر شود. در آن تعامل با یکدیگر در زیستگاه ها به منظور کسب حق حیات وحش.
موسوی تاکید کرد: گونه های جگر، میش و جگر نه تنها مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست هستند، بلکه یک میراث طبیعی و ملی هستند و همه باید وظیفه حفاظت از آنها را داشته باشند، اما متاسفانه این موضوع بسیار ضعیف است و بیشتر است. جزئی و با عنوان آنها حیات وحش در محیط را نادیده می گیرند.
روشن است عوامل موثر بر خطر انقراض یک گونه وی بیان کرد: تخریب زیستگاه یکی از عواملی است که در تلفات گونه های مختلف تاثیر می گذارد. جاده سازی، معدن، چرای بی رویه، تغییر کاربری زمین به زیستگاه های حیات وحش آسیب زیادی وارد می کند و باعث تکه تکه شدن و انزوای زیستگاه می شود به گونه ای که گونه در زیستگاه به دام می افتد و در نتیجه جفت گیری و یافتن طعمه با مشکل مواجه می شود. به عنوان مثال، گوشتخواران برای زندگی به مناطق وسیعی نیاز دارند و از انزوای محیطی رنج می برند.
این کارشناس دفتر حفاظت و مدیریت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: خشکسالی باعث کمبود غذا برای علفخواران نیز شده است. با کاهش جمعیت گیاهخواران، جمعیت گوشتخواران آسیب می بینند زیرا گیاهخوار طعمه گوشتخوار است. با کاهش شکار، گوشتخواران زیستگاه خود را ترک می کنند و برای شکار حیوانات به مناطق مسکونی نزدیک می شوند و در نتیجه بین انسان و حیوانات درگیری ایجاد می شود و مردم برای کاهش درگیری ممکن است به سموم و تله متوسل شوند. در نتیجه حیوانات می میرند.
وی به تلفات جاده ای حیات وحش اشاره کرد و گفت: حدود 50 درصد تلفات گوشتخواران مربوط به تصادفات جاده ای در حوالی مناطق حفاظت شده است چرا که حیوانات مجبور به ترک زیستگاه و بروز حوادث می شوند.
موسوی با بیان اینکه سگ در باغ وحش ها به معضلی جدی برای گونه های جانوری تبدیل شده است، گفت: گربه پالاس در باغ وحش ها زندگی می کند. طبق نتایج یک بررسی، سگ های چوپان یکی از تهدیدات اصلی این گونه هستند.
وی به ترکیب ژنتیکی برخی گونه ها اشاره کرد و گفت: گرگاس از جفت گیری سگ با گرگ خاکستری تولید می شود. این اختلال منجر به از بین رفتن خلوص ژنتیکی حیات وحش می شود. در حال حاضر، اگرچه گرگ خاکستری یک گونه حفاظت شده است، اما باید توجه بیشتری داشته باشیم. گربه اهلی همچنین در اعماق مناطق اکولوژیکی وجود دارد و با گربه وحشی آمیخته می شود و در نتیجه خلوص ژنتیکی گربه وحشی را از بین می برد. به همین دلیل توصیه کارشناسان و فعالان محیط زیست به خوردن گربه و سگ است و در درازمدت آسیب های وارده به حیات وحش در اثر این اختلال ژنتیکی مشهود خواهد بود.
این کارشناس دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست، گونه های مهاجم را یکی از تهدیدات گونه های جانوری بومی دانست. و گفت: راکون و نوتریا از گونه های مهاجم هستند. راکون در تهران نیز یافت شده و در بسیاری از مناطق استان گیلان راکون وجود دارد. ماهی تیلاپیا نیز از گونه های غیر بومی است و برای صید این گونه مشکل داریم، زیرا وقتی وارد اکوسیستم های آبی کشور می شود به گونه های آبزی بومی آسیب می رساند.
موسوی در پایان توضیح داد: میمون “رزوس” نیز از گونه های مهاجم است. این گونه ها به صورت قاچاق وارد کشور می شوند. کسانی که آنها را می خرند؛ ممکن است پس از مدتی از دست این گونه ها خسته شوند و آنها را به کلینیک حیات وحش یا ادارات محیط زیست استان تحویل دهند یا در طبیعت رها کنند و به گونه های بومی آسیب برسانند.
انتهای پیام