چند پیشنهاد برای حفظ و افزایش درختان

به گزارش شیمیشی سید طه حسین مدنی در یادداشتی که به شیمیشی تقدیم کرد گفت: در کشور ما قوانین زیادی برای حفاظت از جنگل ها و مراتع وضع شده است که آخرین آن در برنامه هفتم تهیه شد که شامل منابع طبیعی و تالاب های کشور می شود. تهیه شده اند. سازمان آبخیزداری موظف است در چارچوب مدیریت پایدار جنگل ها و جنگل های مدرن احیا و توسعه جنگل ها را ممنوع کند و هرگونه بهره برداری از جنگل از جنگل و برداشت درختان جنگلی ممنوع است.

علیرغم وجود قوانین متعدد برای حفاظت از جنگل ها آنچه در عمل در سال های اخیر اتفاق افتاده طبق نظر قانون گذاران نبوده است. به عنوان مثال در آغاز دهه 1330 وسعت جنگل های ایران و ترکیه حدود 18 میلیون هکتار بود اما اکنون وسعت جنگل های ایران به 12 میلیون کاهش یافته و جنگل های ترکیه به 40 میلیون هکتار رسیده است.

بر اساس برآوردها در این 70 سال حدود 7 میلیون هکتار از جنگل های زاگرس و یک میلیون و 500 هزار هکتار از جنگل های هیرکانی از بین رفته است و اگر به همین منوال پیش برود تا 50 سال آینده جنگلی در ایران باقی نخواهد ماند. تخریب هایی که در جنگل های زاگرس عمدتاً به صورت سوزاندن و خشک کردن عمدی برای تهیه زغال و در جنگل های هیرکانی برای تغییر کاربری و ساخت ویلا و زندگی راحت رخ داده است.

نکته مهم در مورد نابودی جنگل های ایران این است که 40 درصد آب کشور از جنگل های زاگرس تامین می شود و حدود نیمی از آب مورد نیاز پایتخت و مناطق اطراف آن از جنگل های هیرکانی تامین می شود بنابراین ادامه آن غیرممکن است. زندگی در ایران بدون حضور جنگل های هیرکانی و زاگرس. همچنین جنگل های هیرکانی در ایران قدمتی چند میلیون ساله دارند و این جنگل ها به عنوان قدیمی ترین موجودات زنده روی زمین شناخته می شوند. سن برخی از درختان در جنگل های کشور به 600 سال می رسد و از این حیث از گونه های بسیار ارزشمندی به شمار می روند.

آمارهای مربوط به جنگل زدایی علاوه بر درصد جنگل های ایران نسبت به سایر کشورها این نیز نشان می دهد که ما ایرانی ها جایگاه درختان را در ذهن و روح خود فراموش کرده ایم به گونه ای که طبق آمار 10 هزار هکتار جنگل . هر ساله در ایران 150 هزار هکتار در کره جنوبی و 10 میلیون هکتار در چین کشت می شود.

وضعیت جنگل زدایی در ایران نشان می دهد که برای حفاظت از جنگل های موجود در وهله اول افزایش سطح سرسبز کشور در سایر مراحل در کنار قوانین و قوانین و اجرای دقیق آن باید کار بیشتری انجام شود. در مورد ذهنیت دیدگاه و فرهنگ مردم؛ موضوعی که با وجود پیشینه تاریخی ایرانیان در اهمیت چوب امروزه تا حدودی به فراموشی سپرده شده و نیاز به احیاء دارد.

علاوه بر درمان چندین ساله جنگل ها درختان نیز در شهرهای کشور مورد آزار و اذیت قرار می گیرند. مثلاً در شهر قم باغ های هیر در محله سمیه تخریب شد و به جای آن ساختمان هایی ساخته شد. کاراچ در چند سال اخیر از یک باغ شهر به یک کلان شهر تبدیل شده و بخش زیادی از باغ ها و فضای سبز آن از بین رفته است. 2000 هکتار از باغ های شیراز در کمتر از دو دهه از بین رفته است. باغ های همدان اصفهان و سایر شهرهای کشور وضعیت مناسبی ندارند. همه اینها در حالی است که طرح چهار ساله کاشت یک میلیارد درخت در کشور از سال گذشته آغاز شد.

در شرایطی که جنگل های کشور در وضعیت بدی قرار دارند و باغ های شهری در حال تخریب هستند همزمان با اجرای مصمم قوانین حفاظتی موجود بر نقش مردم در فرهنگ سازی و گام برداشتن در حفاظت و احیای فضای سبز تاکید می شود. تمرکز بر حمایت قانونی از نهادهای عمومی ضروری است.

فرهنگ سازی در این حوزه تاثیر بسزایی در بهبود وضعیت جنگل های کشور خواهد داشت. به عنوان مثال در کشور ما فرصت های ترکیبی با حضور مردم در طبیعت وجود دارد اما در این سال ها استفاده از این فرصت ها برای افزایش سطح جنگل های کشور مغفول مانده و این وجود به یک تهدید تبدیل شده است. در قالب ترک کود و یا تخریب منابع طبیعی در حالی که ممکن است بخشی از طرح اعمال چهار میلیارد درخت در این موارد باشد. تاثیر اجرای این طرح در چنین مواقعی عمیق تر خواهد بود زیرا نهال های کاشته شده در جنگل و طبیعت دیگر نیازی به آبیاری انسان ندارند و شانس بیشتری برای زنده ماندن خواهند داشت.

در مناطق شهری اگرچه کاشت درخت در حیاط خانه ها غیرممکن است اما با توجه به فرهنگ تاریخی و کهن مردم ایران می توان مردم را به کاشت درخت در پیاده رو منازل تشویق کرد. بناها و حفاظت از این درختان بخشی از او هویت درخت دوستی مردم ایران را زنده کرد. در روزهای گرم سال این درختان جدای از زیبایی بصری در کاهش دمای شهرها نیز تاثیرگذار خواهند بود.

برای فرهنگ سازی مبتنی بر حفاظت از جنگل ها و جنگل ها و تمایل روزافزون مردم به کاشت و مراقبت از درخت لازم است رسانه ها رویکردی انتقادی و پیشگیرانه تری نسبت به این موضوع داشته باشند. اصلاح برخی رفتارها نیاز به کار رسانه ای بیشتری دارد. مثلاً عده ای به جای برداشتن نهال و کاشت درخت زباله های خود را در جنگل و منابع طبیعی رها می کنند یا برای روشن کردن آتش به درختان صدها ساله آسیب می زنند یا برخی از روستائیان از انواع زغال سنگ برای ساختن خانه استفاده می کنند. آنها چیزهای با ارزش را از بین می برند اما آسیب این تخریب ها به آنها برمی گردد. متاسفانه فعالیت های تبلیغاتی و ارتباطی در این حوزه بسیار ضعیف است و لازم است رسانه ها و حوزه فرهنگی کشور به این حوزه اهمیت بیشتری دهند.

ساخت فیلم های مرتبط با درختان تاثیر زیادی در این زمینه خواهد داشت و با وجود اینکه تاکنون کارهایی در این زمینه انجام شده است اما با توجه به شرایط موجود و اهمیت موضوع فعالان سینما باید آثار بیشتری در این زمینه داشته باشند. چوب می تواند به طور عینی و عینی وارد زندگی افراد شود.

انتهای پیام