پودر کپسول آتش نشانی چیست و چگونه کار می کند؟ معرفی انواع و کاربردها

پودر داخل کپسول های آتش نشانی معمولا ترکیبی از مواد شیمیایی خاص است که برای خاموش کردن آتش به کار می رود و بسته به نوع آتش محتویات آن ممکن است متفاوت باشد. در این مقاله با هم بررسی می کنیم که پودر درون کپسول آتش نشانی چیست و چه کاربردهایی دارد.

انواع آتش و انواع کپسول آتش نشانی

اول از همه باید بدانید که همه آتش ها یک جور نیستند. آتش ها بر اساس منبع و نوع سوختشان به چند دسته تقسیم می شوند :

• کلاس A : مواد قابل احتراق معمولی مثل چوب و کاغذ
• کلاس B : مایعات و گازهای قابل اشتعال مثل نفت و بنزین
• کلاس C : وسایل الکتریکی
• کلاس D : فلزات قابل اشتعال مثل منیزیم
• کلاس K : روغن ها و چربی های پخت و پز

کپسول های آتش نشانی نیز بسته به نوع آتش دارای پودرهای مختلفی هستند. پس انتخاب کپسول مناسب بسته به نوع آتش بسیار مهم است. همچنین می توانید برای بررسی کپسول آتش نشانی و خرید انواع آن به این لینک مراجعه کنید.

ترکیبات پودرهای داخل کپسول های آتش نشانی

پودرهای آتش نشانی اغلب از ترکیبات شیمیایی خاصی ساخته شده اند که با خنک کردن آتش یا قطع واکنش های شیمیایی از گسترش آتش جلوگیری می کنند. در ادامه به برخی از این ترکیبات می پردازیم :

پودر بی کربنات سدیم (جوش شیرین)

این نوع پودر برای خاموش کردن آتش های کلاس B و C کاربرد دارد. بی کربنات سدیم یا همان جوش شیرین یک ماده قلیایی است که در اثر گرما تجزیه می شود و دی اکسیدکربن آزاد می کند. این گاز دی اکسیدکربن با حذف اکسیژن باعث خاموش شدن آتش می شود.

پودر بی کربنات پتاسیم

این پودر عملکردی شبیه به بی کربنات سدیم دارد اما تاثیرگذاری آن بیشتر است. از این پودر بیشتر برای آتش های صنعتی و آتش سوزی های ناشی از نفت و گاز استفاده می شود.

فسفات آمونیوم

پودر فسفات آمونیوم یکی از مواد چندمنظوره است که در کپسول های خاموش کننده کلاس A B و C استفاده می شود. این پودر پس از پاشیدن روی آتش یک لایه محافظ ایجاد می کند که سوخت را از اکسیژن جدا کرده و مانع شعله ور شدن دوباره آن می شود.

کلرید سدیم (نمک)

این پودر مخصوص آتش های کلاس D است و برای خاموش کردن فلزات قابل اشتعال استفاده می شود. کلرید سدیم به سرعت یک لایه محافظ عایق تشکیل می دهد که از ورود اکسیژن به شعله جلوگیری می کند.

جدول انواع پودرهای کپسول های آتش نشانی و کاربرد آنها

نوع پودر	مواد تشکیل دهنده	مناسب برای کلاس آتش	مکان های کاربردی
بی کربنات سدیم	جوش شیرین	کلاس B و C	خانه ها خودروها آشپزخانه ها
بی کربنات پتاسیم	پتاسیم	کلاس B و C	پالایشگاه ها آزمایشگاه ها
فسفات آمونیوم	آمونیوم	کلاس A B و C	ساختمان های اداری انبارها
کلرید سدیم	نمک	کلاس D	کارخانه های فلزات کارگاه ها

مکانیزم عملکرد کپسول های آتش نشانی پودری

پودرهای درون کپسول به روش های مختلفی مانع ادامه دار شدن آتش می شوند :

1. قطع اکسیژن : برخی پودرها مانند فسفات آمونیوم با ایجاد یک لایه روی سطح سوخت اکسیژن را از آتش جدا می کنند.
2. کاهش دما : پودرهایی مانند بی کربنات سدیم که در اثر گرما دی اکسیدکربن آزاد می کنند موجب خنک شدن آتش و کاهش دمای محیط می شوند.
3. قطع واکنش زنجیره ای : مواد شیمیایی موجود در این پودرها می توانند واکنش شیمیایی احتراق را متوقف کنند.

چگونگی استفاده از کپسول های پودری

برای استفاده از کپسول آتش نشانی مراحل زیر را دنبال کنید :

1. پین اطمینان را خارج کنید.
2. نازل را به سمت پایه ی آتش بگیرید نه خود شعله.
3. دستگیره را فشار دهید و پودر را به طور یکنواخت روی سطح آتش بپاشید.
4. برای اطمینان حرکت پودر را تا زمانی که آتش کاملا خاموش شود ادامه دهید.

نکات ایمنی هنگام استفاده از کپسول های پودری

• قبل از استفاده از کپسول مطمئن شوید که کپسول برای نوع آتش مناسب است.
• اگر در محیط بسته هستید پس از استفاده از کپسول فورا محیط را تهویه کنید زیرا برخی از پودرها می توانند تنفس را مشکل کنند.
• هر چند وقت یک بار کپسول را بررسی کنید و از سالم بودن پین ها و عدم گرفتگی نازل مطمئن شوید.

مزایا و معایب کپسول های پودری

مزایا

• چند منظوره بودن : این کپسول ها برای انواع مختلفی از آتش ها قابل استفاده هستند.
• سرعت در خاموش کردن آتش : به سرعت و به طور موثر آتش را خاموش می کنند.
• قیمت مقرون به صرفه : در مقایسه با کپسول های گازی ارزان تر هستند.

معایب

• آلودگی محیطی : پودرها ممکن است به سطوح و وسایل آسیب برسانند یا باعث آلودگی محیط شوند.
• نیاز به تمیزکاری بعد از استفاده : برخلاف گاز پودر به طور فیزیکی قابل مشاهده است و باید پس از استفاده از محیط تمیز شود.

و در نهایت

کپسول های آتش نشانی پودری ابزارهای کاربردی و چندمنظوره ای هستند که با ترکیبات شیمیایی خاص خود قادر به خاموش کردن انواع آتش ها هستند. برای این که بتوانید از این کپسول ها بهترین استفاده را ببرید انتخاب نوع کپسول مناسب و استفاده صحیح از آن ها بسیار مهم است.