بهترین تکنیک های تقویت فن بیان

توانایی فن بیان و بر قراری ارتباط یکی از مهمترین مهارت های انسانی محسوب می شود که در زندگی شخصی و کاری به آن نیاز داریم. تمرینات و تکنیک های مختلفی برای تقویت فن بیان وجود دارد که به فرد اجازه می دهد به صورت بهتر و آگاهانه تر با آدم ها و محیط اطراف خود ارتباط برقرار کند. از این تکنیک ها می توان به افزایش دایره لغات، داستان سرایی، حذف آواهای نامفهوم و استفاده از زبان بدن اشاره کرد. در این مطلب به معرفی بهترین تکنیک های تقویت فن بیان می پردازیم و در ادامه توضیح می دهیم که چرا کار روی فن بیان و مهارت های ارتباطی مهم است.

تکنیک های کاربردی تقویت فن بیان

در اینجا کاربردی ترین تکنیک هایی را توضیح دادیم که می توانید با یادگیری و تمرین آن ها فن بیان و روابط اجتماعی خود را تقویت کنید:

شمرده صحبت کنید

با هر صدا و سرعتی که صحبت می کنید، «وضوح» کلید موفقیت‌تان است. شنونده باید قادر باشد تمام کلمات را بشنود، بنابراین هر عبارت مبهمی می تواند این وضوح را از بین ببرد. درست صحبت کردن را با تلفظ و ادای صحیح کلمات تمرین کنید. کِیتی شوارتز، مدیر شرکت دورام، در کارگاهی که با موضوع بهبود مهارت سخنرانی و تقویت فن بیان برای کسب‌وکار در کالیفرنیای شمالی برگزار شد، به نکته‌ی مهمی اشاره کرده است: «یکی از کارهایی که می توانید انجام دهید تا وضوح کلام تان را بیشتر کنید، کم کردن سرعت است.» افراد وقتی نگران هستند یا درباره ی آنچه می‌گویند تردید دارند، تمایل دارند سریع صحبت کنند.

دایره لغات خود را افزایش بدهید

استفاده از کلمات جادویی در فن بیان یکی دیگر از روش‌هایی بوده که به شما کمک می‌کند تا این مهارت خود را به میزان چشمگیری ارتقا دهید. از این رو توصیه می‌کنیم همواره به دنبال افزایش دادن دامنه لغات خود باشید و کلمات جدیدی به آن اضافه کنید. اگر شنونده خوبی باشید و هر کلمه جدید و جذابی که می‌شنوید را یادداشت کنید، می‌توانید به راحت دامنه لغات را ارتقا دهید.

مثال بزنید و داستان سرایی کنید

داستان سرایی سبب می‌شود تا حرف‌های تان بهتر فهمیده شود یا شنونده‌ها از صحبت‌هایتان خسته نشوند. پس بهتر است ما بین صحبت‌های خود مثال بزنید و داستان‌سرایی کنید. به خصوص در سخنرانی‌های طولانی مدت که ممکن است که شنونده‌ها حوصله شان سر برود داستان سرایی می‌تواند یک بار دیگر آنها را به نشاط اولیه سخنرانی تان بازگرداند.

با اعتماد به نفس صحبت کنید

چگونه فن بیان بهتری داشته باشیم؟ اصلی‌ترین نکته این است که با اعتماد به نفس صحبت کنید. حتی اگر در حال مکالمه تلفنی هستید، نحوه ایراد کلمات و در عین حال داشتن اعتماد به نفس می‌تواند بر نحوه درک افراد از ایده‌ها و صحبت‌های شما تأثیر بگذارد. هنگام صحبت کردن صاف بنشینید و بایستید، چانه خود را موازی با زمین قرار دهید تا تارهای صوتی شما به راحتی بتوانند کلمات را ادا کنند و از حرکت دادن بیش از حد دست‌ها خودداری کنید.

روی تن صدایتان کار کنید

اگر سخنرانان موفق و حرفه ای را دیده باشید، می‌بیند که تن صدای خوبی دارند. آن‌ها معمولا روی صدای خود کار می‌کنند و تمریناتی را برای بهبود تن صدایشان به کار می‌گیرند. اگر سخنرانی مهمی‌در پیش دارید، اجازه ندهید آب بدنتان کم شود یا گلویتان خشک شود. بهتر است آب ولرمی ‌را در کنار خود داشته باشید و هرازگاهی جرعه ای از آن را بنوشید. هنگامی‌که شرایط مهیاست آواز بخوانید، به خصوص آوازخوانی در حمام باعث خوش صدا شدن و بهبود تن صدایتان می‌شود.!

از آواهای نامفهوم استفاده نکنید

گاهی اوقات در بین صحبت‌های خود از از واژه‌های نامفهوم مانند هوووم، آآآ و مواردی از این قبیل استفاده می‌کنیم. اگر صدای خود را ضبط کنید و به آن گوش دهید متوجه می‌شوید که این الفاظ چندان هم خوشایند نیستند و معمولاً ما زمانی از آنها استفاده می‌کنیم که نمی‌دانیم چه بگویم و این آواها نشان می‌دهند که ذهن و کلاممان هماهنگی لازم را با هم ندارند. هنگامی‌که تمرکزتان را از دست می‌دهید یا دارید در ذهن خود به  حرف بعدیتان فکر می‌کنید این مشکل رخ می‌دهد. باید به جای اینکه از الفاظ نامفهوم استفاده کنید سعی کنید سکوت کنید.

روی زبان بدن خود کار کنید

 زمانی که ما در حال صحبت هستیم، پیام را توسط کلام‌مان به ذهن مخاطب مخابره می کنیم، در حالی که بدن ما به شیوه های غیر کلامی به طور همزمان ده‌ها پیام مختلف و متنوع را به ذهن مخاطب خواب می کند. مرکز پیام ذهنی مخاطب همزمان از کانال های مختلف این پیام ها را دریافت می کند پیام های زبان بدن با پیام های کلامی ما مورد مقایسه قرار می گیرند و پس از ارزیابی ناخودآگاه تصمیم گیرنده مخاطبمان نسبت به خواسته ما و یا پیشنهاد ما تصمیم می گیرد.

شنونده خوبی باشید

برای این که گوینده خوبی باشیم، ابتدا باید شنوندگی خود را تقویت کنیم. در هر کاری استفاده از تجربه دیگران می‌تواند موثر باشد. هنگامی‌که شنونده خوبی باشیم، می‌توانیم نکات خوبی را از نحوه بیان دیگران متوجه شویم و در مواقع لزوم از آن‌ها استفاده کنیم. با شنیدن صحبت‌های دیگران می‌توان لغات جدید را یاد گرفت و از سوی دیگر زبان بدن جذاب و تاثیر گذار را در صحبت‌های آن‌ها پیدا کرد. بهترین استاد فن بیان که باشیم باز هم می‌توانیم از دیگران چیزهای بیشتری یاد بگیریم.

از دیگران یاد بگیرید

مشاهده و گوش دادن به افرادی که در این زمینه موفق هستند، می‌تواند به شما کمک کند تا از تجربیات آن‌ها بهره‌برید. مطالعه کتب یا مقالاتی که درباره فن بیان نوشته شده است نیز مفید است. به عنوان مثال شخصیت تامی شلبی در سریال مشهور نقاب داران نمونه خوبی برای تمرین فن بیان در مذاکرات است. او با پوشش خوب، نوع بیان گیرا و جذاب و همینطور مدل نگاه کردن خاص خودش هر مخاطبی را در فیلم تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

اهمیت یادگیری و تقویت فن بیان در زندگی

همه ما می دانیم که مهم‌ترین ابزار برای برقراری ارتباط با کیفیت با دیگران زبان گفتار و کلام هست. هر قدر جامعه به سمت جلو پیش می رود اهمیت توجه و طراحی کلام بیشتر از بیش خودش را نشان می دهد به حدی که گاهی اوقات استفاده کردن از یک واژه خاص در صحبت سبب می شود زودتر یا دیرتر به نتیجه برسیم. در بسیاری از مواقع فن بیان ما می ‌تواند ما را به اهدافمان نزدیک تر کند و همچنین ضعیف بودن کلام ما سبب می شود در روابط اجتماعی از اهداف خود دور و دورتر شویم. شاید بتوان گفت زبان و کلام همچون پاها برای همگان پیشینه استفاده دارد در حالیکه مثلاً درخصوص پاهایمان امروز به این نتیجه رسیده ایم که اگر از کفش های استاندارد و مناسب استفاده کنیم و همچنین نرمش ها و ورزش های مناسب استفاده کنیم مدت زمان بیشتری می توانیم روی پاهای خود باایستیم و راه برویم. به همین شکل زبان ما و کلام ما نیز دستورالعمل خاص خودش را دارد در اصطلاح عامیانه به این دستورالعمل فن بیان گفته می شود. بنابراین فن بیان دستورالعمل و آیین سخن گفتن است آیین سخن گفتن با یک فرد یا افرادی بیشتر… ما در سال های اخیر کلاس های بسیار زیادی در تهران و شهرستان های مختلف ایران برگزار کرده ایم و هر سال شاهد علاقه بیشتر مردم به یادگیری مهارت فن بیان و سخنوری هستیم. از زمانی که رسالت ما آموزش سخنوری بوده است تا به امروز در تمام کلاس ها از فن بیان به عنوان یکی از مهم ترین مهارت های عصر حاضر یاد کرده ایم.

تمرینات کاربردی برای تقویت فن بیان در خانه

صحبت در مورد یک تصویر

تمرین صحبت در مورد یک تصویر، ذهن و هوش کلامی شما را پرورش می‌دهد و بداهه گویی را در شما تقویت می‌کند. برای شروع می‌توانید از کارت‌های تصویر، کارت حیوانات، پوسترهای مختلف و یا حتی تصاویری که در تلفن همراه یا روی لپ‌تاپ دارید استفاده کنید. روش کار به این شکل است که شما تنها ۳۰ ثانیه وقت دارید که به یک تصویر نگاه کنید. سپس باید ۳ دقیقه بی‌وقفه در مورد آن صحبت کنید. اگر کسی کنارتان هست که با او این تمرین را انجام دهید که عالی‌ست! اگر نه می‌توانید موبایلتان را روی حالت «رکورد» بگذارید و صدای خودتان را ضبط کنید.

صحبت در مورد سه چیز بی‌ربط

حتماً برای شما پیش آمده افرادی را ببینید که به راحتی موضوع هر صحبتی را به نفع خودشان تغییر می‌دهند و یا در هر صحبتی به راحتی می‌توانند نظری را بیان کنند که مرتبط با خواسته خودشان است. احتمالاً در این لحظه دیگر شنوندگان و حاضران در آن جلسه و آن صحبت با خودشان می‌گویند: «چطور توانسته به این آمادگی و حاضر جوابی دست پیدا کند؟» اما نگران نباشید. شما هم با تمرین فن بیان و تکرار می‌توانید به این مهارت دست یابید. برای این کار سه کلمه بی‌ربط پیدا کنید. مثلاً موبایل، گلدان و سوپرمارکت. حالا سعی کنید در مورد این سه کلمه صحبت کنید و هرجور می‌توانید آن‌ها را به هم ربط بدهید. این کار را به مدت سه دقیقه ادامه بدهید. در مراحل اولیه بازی، این کار برایتان سخت و دشوار است؛ اما به مرور می‌بینید که ربط دادن کلمات بی‌ربط، آن‌قدر شیرین و بعضاً خنده‌آور می‌شود که دیگر رهایش نمی‌کنید!

استفاده از خودکار

برای انجام این تمرین، انتهای یک خودکار یا یک مداد را به‌صورت افقی بین چهار دندان جلویی (دو دندان بالایی و دو دندان پایینی) قرار دهید و شروع به خواندن یک متن به دلخواه کنید. مراقب باشید که خودکار از دهانتان نیفتد. در اصل، این تمرین باعث می‌شود که ماهیچه‌های فک و دهانتان بیشتر باز و بسته شوند و به همین دلیل، صدای شما پس از تمرین مستمر، شفاف‌تر و واضح‌تر می‌شود. نکته: می‌توانید هر چند جمله یک‌ بار، خودکار را دربیاورید و آب دهانتان را قورت بدهید.

مکالمات کوتاه

صحبت‌های مختصر و کوتاه، فن بیان شما را تقویت می‌کند. هیچ‌وقت با ملاقات یک شخص جدید بلافاصله شروع به صحبت نکنید. در عوض سعی کنید با صحبت کوتاهی در مورد وضعیت آب‌وهوا، اخبار روز یا حتی در مورد پوشش شخص موردنظر مکالمه را شروع کنید. اگر می‌خواهید، در صحبت‌های کوتاه ماهر شوید، این تمرین را هرروز انجام دهید. شخص جدیدی برای این قبیل صحبت‌ها پیدا کنید تا به‌تدریج، گفت‌وگوهای کوتاه و دلپذیر با افراد برایتان راحت‌تر شود.